Soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

Tài liệu hướng dẫn soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa chi tiết nhất giúp các em nắm vững kiến thức và trả lời các câu hỏi đọc hiểu, luyện tập trang 82 SGK Ngữ văn 10 tập 1.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học này.

  Cùng tham khảo…

Bạn đang xem : Soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa

Kết quả cần đạt

  • Cảm nhận được tiếng hát than thân và lời ca yêu thương tình nghĩa của người bình dân. trong xã hội phong kiến qua nghệ thuật đậm màu sắc dân gian của ca dao.
  • Trân trọng vẻ đẹp tâm hồn người lao động và yêu quý những sáng tác của họ.

Tìm hiểu về ca dao

– Ca dao diễn đạt đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân trong những quan hệ lứa đôi, mái ấm gia đình, quê nhà, quốc gia, … Ra đời trong xã hội cũ, ca dao trữ tình là những tiếng hát than thân, những lời ca yêu thương tình nghĩa cất lên từ cuộc sống còn nhiều xót xa, cay đắng nhưng đằm thắm ân tình của người tầm trung Nước Ta sau luỹ tre xanh, bên giếng nước, gốc đa, sân đình, … Bên cạnh đó, còn có những bài ca dao vui nhộn biểu lộ niềm tin sáng sủa của người lao động .
– Ca dao có những đặc thù nghệ thuật và thẩm mỹ riêng, khác với thơ của văn học viết. Lời ca dao thường ngắn, phần nhiều đặt theo thể lục bát hoặc lục bát biến thế, ngôn từ thân mật với lời nói hằng ngày, giàu hình ảnh so sánh, ẩn dụ và đặc biệt quan trọng là lối diễn đạt bằng 1 số ít công thức mang đậm sắc thái dân gian .

Soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa ngắn gọn

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1.

Câu 1 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 1,2
a. Hai lời than thân đều mở màn bằng Thân em như … với âm điệu xót xa, ngậm ngùi. Người than thân là ai và thân phận họ như thế nào ?
b. Thân phận có nét chung nhưng nỗi đau của từng người lại có những sắc thái riêng, được diễn ra bằng những hình ảnh so sánh, ẩn dụ khác nhau. Anh chị cảm nhận được nỗi đau gì qua mỗi hình ảnh ?
Trong nỗi đau đó ta vẫn thấy nét đẹp của họ. Đó là nét đẹp gì và nó được chứa đựng trong lời than thân như thế nào ?

Trả lời:

Hai lời ca dao than thân có hình thức mở màn “ thân em như … ”
+ Âm điệu ngậm ngùi, xót xa .
+ Người than thân ở đây được hiểu là cô gái đang độ xuân thì, ngậm ngùi xót xa khi vẻ đẹp của họ không được trân trọng .
+ Họ không có quyền tự quyết cuộc sống của mình .
– Bài ca 1 : người phụ nữ – tấm lụa đào .
+ Thân phận trôi nổi, không tự quyết định hành động được tương lai ( phất phơ giữa chợ biết vào tay ai )
– Bài ca 2 : người phụ nữ – củ ấu gai ( xấu ngoài, đẹp trong )
+ Lời bộc bạch tha thiết của cô gái ý thức được giá trị bản thân
+ Khát khao muốn khẳng định chắc chắn giá trị chân thực vẻ đẹp .
+ Nỗi ngậm ngùi, chua xót cho thân phận người phụ nữ xưa .
Câu 2 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 3 .
a. Cách mở đầu bài ca dao này khác gì với hai bài ca dao trên ? Anh ( chị ) hiểu từ “ ai ” trong câu “ Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! ” như thế nào ?
b. Mặc dù lỡ duyên nhưng vẫn thủy chung. Điều đó được nói lên bằng mạng lưới hệ thống so sánh, ẩn dụ như thế nào ? Vì sao tác giả dân gian lại lấy những hình ảnh vạn vật thiên nhiên, thiên hà để khẳng định chắc chắn tình nghĩa của con người .
c. Phân tích để làm rõ vẻ đẹp câu thơ cuối .

Trả lời:

a ) Bài ca dao này không mở màn bằng “ thân em ” như hai bài ca dao trước .
– Từ “ ai ” là đại từ phiếm chỉ, nó là một câu hỏi tu từ, hỏi nhưng không hướng đến đối tượng người tiêu dùng nào đơn cử, mà hỏi là để giãi bày, than vãn về số phận mình .
b ) Để nói lên tình nghĩa bền vững và kiên cố, thủy chung của con người tác giả đã sử dụng mạng lưới hệ thống hình ảnh so sánh ẩn dụ là những hình tượng vạn vật thiên nhiên, thiên hà to lớn : sao Hôm, sao Mai, sao Vượt, trăng, trời .
– Lấy hình ảnh vạn vật thiên nhiên thiên hà để so sánh, tác giả muốn khẳng định chắc chắn tình nghĩa con người cũng bát ngát, to lớn và vĩnh cửu như thiên hà to lớn kia .
c ) Sao Vượt là sao Hôm khi đã vượt lên đến đỉnh của khung trời. Có những khi sao Hôm vượt lên đến đỉnh của khung trời thì trăng mới mọc .
– Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời : sự đợi chờ, tình cảm thủy chung của con người có sức mạnh vượt qua cả những khó khăn vất vả, áp đặt của số phận, đó là tình nghĩa thủy chung thâm thúy, vững chắc .
Câu 3 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 4 .
Trong bài ca dao miêu tả nỗi nhớ thật tinh xảo, đơn cử. Đó là nhờ thủ pháp gì và thủ pháp đó đã tạo hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ như thế nào ?

Trả lời:

– Nỗi nhớ trong bài ca dao được miêu tả bằng thủ pháp điệp : điệp từ ngữ ( khăn, đèn, mắt ) ; điệp cú pháp ( khăn thương nhớ ai, khăn … ; đèn thương nhớ ai ; mắt thương nhớ ai ) .
– Hiệu quả thẩm mỹ và nghệ thuật :
→ Tạo ra sự trùng điệp, nhấn mạnh vấn đề xúc cảm, khiến nỗi nhớ trong bài ca dao như từng đợt sóng dồn, gối chồng lên nhau, khó phai mờ .
→ Kết hợp với cách gieo vần ở cuối những câu thơ bốn chữ, xúc cảm thơ được liền lạc, trải dài xuyên suốt bài thơ .
→ Nỗi nhớ vốn mơ hồ trở nên trực quan hơn, dễ tưởng tượng, dễ đi vào lòng người hơn .
Câu 4 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 5 .
Chiếc cầu – dải yếm là một hình ảnh thẩm mỹ và nghệ thuật chỉ có trong ca dao, nói lên mong ước mãnh liệt của người tầm trung trong tình yêu. Hãy nghiên cứu và phân tích để làm rõ vẻ đẹp độc lạ của hình ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ này .

Trả lời:

– Chiếc cầu – dải yếm là hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho cầu nối tình cảm giữa con người với con người .
– Đây là một hình ảnh độc lạ, mang nét đặc trưng văn hóa truyền thống dân gian nhân dân ta xưa, chiếc yếm như thể tín vật tình yêu, là biểu lộ cho tình yêu nồng đượm của tuổi trẻ. Trong câu ca dao này, nó được chuyển hóa thành “ cầu dải yếm ”, một hình ảnh vô cùng mới lạ và ý nghĩa .
Câu 5 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 6 .
Vì sao khi nói đến tình nghĩa của con người, ca dao lại dùng hình ảnh muối – gừng ? Phân tích ý nghĩa hình tượng và giá trị biểu cảm mà hình ảnh này trong bài ca dao và tìm thêm 1 số ít câu ca dao khác có sử dụng hình ảnh muối gừng để minh họa .

Trả lời:

– Muối và gừng là những sự vật có vị được lưu giữ lâu theo thời hạn. Sử dụng hình ảnh này để nói đến tình nghĩa con người, ca dao muốn chứng minh và khẳng định tình nghĩa bền vững, thủy chung, không thuận tiện phai nhạt .
– Muối – gừng là biểu trưng cho tấm lòng, cho tình nghĩa không đổi thay, không biến chuyển theo năm tháng của con người với con người. Hai hình ảnh này khiến ý nghĩa câu thơ trở nên sáng rõ, ảnh hưởng tác động hiệu suất cao vào trực cảm của người đọc .
– Một số câu ca dao khác :
Tay bưng đĩa muối chấm gừng
Gừng cay muối mặn, xin đừng bỏ nhau
Tay bưng đĩa muối sàng rau
Căn duyên ông trời định, bỏ nhau sao đành .
— — — —
Muối để ba năm muối hãy còn mặn
Gừng ngâm chín tháng gừng hãy còn cay
Đã có lời chàng đó thiếp đây
Can chi lo chuyện thay đổi rứa chàng .
Câu 6 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ thường được dùng trong ca dao ? Những giải pháp đó có gì khác với nghệ thuật và thẩm mỹ thơ trong văn học viết ?

Trả lời:

– Những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ thường được ca dao sử dụng : so sánh, ẩn dụ .
– So sánh, ẩn dụ trong ca dao thường sử dụng những hình ảnh gắn với đời sống hoạt động và sinh hoạt, lao động hằng ngày của nhân dân. Là những hình ảnh bình dị nhưng giá trị diễn đạt lớn, truyền tải được tư tưởng, tình cảm của nhân dân lao động .

Soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa ngắn gọn

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1.

Bài 1 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 1,2
a. Hai lời than thân đều khởi đầu bằng Thân em như … với âm điệu xót xa, ngậm ngùi. Người than thân là ai và thân phận họ như thế nào ?
b. Thân phận có nét chung nhưng nỗi đau của từng người lại có những sắc thái riêng, được diễn ra bằng những hình ảnh so sánh, ẩn dụ khác nhau. Anh chị cảm nhận được nỗi đau gì qua mỗi hình ảnh ?
Trong nỗi đau đó ta vẫn thấy nét đẹp của họ. Đó là nét đẹp gì và nó được chứa đựng trong lời than thân như thế nào ?

Trả lời:

a.

Hai lời than thân này đều có hình thức mở màn là cụm từ “ thân em như …. ” kèm theo một âm điệu ngậm ngùi, xa xót. Có thể xác lập đây là lời than của những cô gái đang đến độ xuân thì. Tuy có phẩm chất đẹp thế nhưng vẻ đẹp ấy lại không được nâng niu và trân trọng. Họ không hề tự quyết định hành động được tương lai và niềm hạnh phúc của mình. Họ khát khao và chờ mong nhưng vẫn phải gửi đời sống của mình cho số phận .

b.

– Bài 1:

“ Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai ? ”
=> Biểu thị nỗi đau của người con gái đẹp ( được ví như tấm lụa đào ) không biết sẽ phải lấy người chồng như thế nào. Đây cũng là nỗi đau của những thân phận con người bị rẻ rúng, bị coi như món hàng, đem ra để mua và bán, đổi chác. Nét đẹp của người con gái trong câu ca này mang sắc tố sang trọng và quý phái, cao quý, kiêu kì ( được ví như tấm lụa đào ) .

– Bài 2:

“ Thân em như củ ấu gai
Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen
Ai ơi nếm thử mà xem
Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi ”
Nỗi đau của người con gái lại được bộc lộ trong thực trạng không được nhìn nhận đúng mức chỉ vì hình thức bên ngoài xấu xí ( như củ ấu ). Sự trái ngược giữa hình thức với nội dung “ Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen ” khiến cho cô gái bị hiểu nhầm ( Tuy nhiên, cũng hoàn toàn có thể hiểu đâu là một cách nói khiêm nhường cốt để nhấn mạnh vấn đề vẻ đẹp bên trong ) .
=> Nét đẹp của cô gái trong bài ca này hầu hết nhấn mạnh vấn đề vẻ đẹp nội tâm .
Bài 2 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 3 .

a. Cách mở đầu bài ca dao này khác gì với hai bài ca dao trên? Anh (chị) hiểu từ “ai” trong câu “Ai làm chua xót lòng này, khế ơi!” như thế nào?

b. Mặc dù lỡ duyên nhưng vẫn thủy chung. Điều đó được nói lên bằng mạng lưới hệ thống so sánh, ẩn dụ như thế nào ? Vì sao tác giả dân gian lại lấy những hình ảnh vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh để khẳng định chắc chắn tình nghĩa của con người .
c. Phân tích để làm rõ vẻ đẹp câu thơ cuối .

Trả lời:

a. 

– Trong ca dao, mô típ dùng từ “ ai ” để chỉ những thế lực ép gả hay cản ngăn tình yêu nam nữ Open nhiều lần .
– “ Ai ” là đại từ phiếm chỉ. Nó chỉ chung toàn bộ mọi người. Trong bài ca này từ ai chỉ người trong cuộc ( chàng trai hoặc cô gái ) hoặc cha mẹ ép duyên mà chia cắt mối tình của họ, hay những đối tượng người dùng khác. Từ “ ai ” gợi ra sự trách móc, oán giận, nghe xót xa đến tận đáy lòng .
b .
– Bị lỡ duyên, tình nghĩa vẫn vững chắc thủy chung. Điều đó được chứng minh và khẳng định qua những cặp ẩn dụ. Sao Hôm, sao Mai, mặt Trăng – mặt Trời ( để chỉ hai người vừa đôi phải lứa ) ; còn biểu lộ qua hình ảnh so sánh “ Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời “, ý nói tình duyên tuy không thành nhưng lòng người vẫn đơn phương chờ đón, vẫn mong có ngày gặp nhau .
– Tác giả lấy những hình ảnh vạn vật thiên nhiên ngoài hành tinh này ( sao Hôm, sao Mai, sao Vượt, mặt Trăng, mặt Trời ) gắn bó với đời sống lao động của những chàng trai, cô gái nông thôn vì vậy, những hình ảnh này dễ đi vào liên tưởng, tâm lý cảm hứng của họ. Hơn nữa, điểm đặc biệt quan trọng của những hình ảnh thẩm mỹ và nghệ thuật này là tính bền vững và kiên cố, không biến hóa trong quy luật hoạt động giải trí của nó. Lấy cái không bao giờ thay đổi của ngoài hành tinh, của vạn vật thiên nhiên để chứng minh và khẳng định cái tình thuỷ chung son sắt của lòng người chính là chủ ý của tác giả dân gian .
– Các hình ảnh vạn vật thiên nhiên có vẻ như đẹp riêng, hoàn toàn có thể trở thành nơi gửi tình, ý niệm, miêu tả tâm hồn .
c. Phân tích câu cuối. “ Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời ”
– Ý nghĩa của câu cuối : Dù mình không còn nhớ đến ta, thì ta vẫn chờ đón tình yêu của mình không khi nào thôi, giống như sao Vượt cứ đứng giữa trời chờ đón trăng lên .
– Sao Vượt là tên cổ của sao Hôm. Nó thường mọc sớm vào buổi chiều, lên đến đỉnh của khung trời thì trăng mới mọc. Vì thế câu thơ cuối “ Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời ” như thể một lời chứng minh và khẳng định về tình nghĩa thuỷ chung son sắt và ý chí quyết tâm vượt qua những rào cản của tình yêu. Câu thơ là một lời nhắn nhủ với bạn tình, đồng thời cũng là một khát khao mong tình yêu hoàn toàn có thể cập đến bến bờ niềm hạnh phúc .
Bài 3 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 4 .
Trong bài ca dao diễn đạt nỗi nhớ thật tinh xảo, đơn cử. Đó là nhờ thủ pháp gì và thủ pháp đó đã tạo hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ như thế nào ?

Trả lời:

Các thủ pháp diễn đạt tình thương nhớ trong bài ca dao và tính năng của chúng :

a. Ẩn dụ và hoán dụ: “Khăn thương nhớ ai… ” (Chiếc khăn là ẩn dụ gửi gắm nỗi lòng thương nhớ); “Đèn thương nhớ ai…  (Chiếc đèn là ẩn dụ nói lên nỗi nhớ khôn nguôi); “Mắt thương nhớ ai…” (đôi mắt là hoán dụ nói lên nỗi lòng thao thức vì thương nhớ).

b. Phép lặp (lặp từ ngữ và mô hình cú pháp)

Các từ thương, nhớ … được lặp lại nhiều lần, có công dụng nhấn mạnh vấn đề, tăng thêm nỗi nhớ thương. Các từ khăn, đèn, mắt cũng được lặp lại nhiều lần để tô đậm những hình ảnh ẩn dụ, hoán dụ, gây dấu ấn trong lòng người đọc .
“ Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai … ”
Mô hình câu trên cũng được lặp lại nhiều lần để tô đậm xúc cảm, cảm xúc tương quan đến niềm thương nhớ .

c. Các câu hỏi tu từ được sử dụng liên tục: “Khăn thương nhớ ai – Khăn rơi xuống đất?… Đèn thương nhớ ai – Mà đèn chẳng tắt? Mắt thương nhớ ai – Mà mắt không yên?…

Tác dụng của những câu hỏi tu từ liên tục làm cho tình cảm láy đi láy lại, hợp với tâm trạng bồn chồn, không yên vì thương nhớ .

d. Những câu thơ ngắn gọn gồm 4 tiếng (hình thức văn bản) có tác dụng như một sự thôi thúc, diễn tả tâm trạng bồn chồn. Sự phối hợp với câu lục bát ở cuối càng làm nổi bật sắc thái sốt ruột trong những câu thơ bốn chữ.

Bài 4 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 5 .
Chiếc cầu – dải yếm là một hình ảnh thẩm mỹ và nghệ thuật chỉ có trong ca dao, nói lên mong ước mãnh liệt của người tầm trung trong tình yêu. Hãy nghiên cứu và phân tích để làm rõ vẻ đẹp độc lạ của hình ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ này .

Trả lời:

– Mô-tip là gì ? Là khuôn, dạng, kiểu trong tiếng Việt nhằm mục đích chỉ những tổng hợp, những bộ phận lớn hoặc nhỏ đã được hình thành không thay đổi bền vững và kiên cố và được sử dụng nhiều lần trong sáng tác văn học thẩm mỹ và nghệ thuật, nhất là trong văn học nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian .
– “ Chiếc cầu ” có ý nghĩa tượng trưng cho sự nối tiếp khoảng cách tình cảm giữa con người với con người. “ Chiếc cầu – dải yếm ” là một hình tượng độc lạ trong ca dao bộc lộ khát vọng tình cảm mãnh liệt của những trang nam nữ người trẻ tuổi .
– Xưa nay, ước mong được ở gần nhau là tham vọng chính đáng của những đôi lứa yêu nhau. Ca dao đã biểu lộ ước mong đó một cách thâm thúy, duyên dáng. Cô gái ước mong “ sông rộng một gang ” để “ bắc cầu dải yếm ” cho chàng sang chơi. Hình ảnh chiếc cầu dải yếm mãnh liệt và cũng là một sáng tạo độc đáo táo bạo của cô gái .
Bài 5 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Bài ca dao 6 .
Vì sao khi nói đến tình nghĩa của con người, ca dao lại dùng hình ảnh muối – gừng ? Phân tích ý nghĩa hình tượng và giá trị biểu cảm mà hình ảnh này trong bài ca dao và tìm thêm một số ít câu ca dao khác có sử dụng hình ảnh muối gừng để minh họa .

Trả lời:

a. Tác giả dân gian đã sử dụng những hình ảnh ẩn dụ quen thuộc mang tính truyền thống của ca dao (gừng cay – muối mặn). Muối và gừng là hai hình ảnh nghệ thuật cũng được xây dựng từ những hình ảnh có thực trong đời sống (những gia vị trong bữa ăn). Gừng có vị cay nồng nhưng thơm, muối có vị mặn đậm đà. Từ hai ý nghĩa ấy, gừng và muối đã được chọn để biểu trưng cho hương vị của tình người trong cuộc sống – tình nghĩa thủy chung gắn bó sắt son.

b. Phân tích ý nghĩa biểu trưng của gừng và muối trong bài ca dao:

Muối ba năm muối đang còn mặn
Gừng chín tháng gừng hãy còn cay
Đôi ta tình nặng nghĩa dày
Có xa nhau đi chăng nữa ba vạn sáu ngàn ngày mới xa .
– Muối mặn, gừng cay biểu trưng cho nghĩa tình mặn nồng .
– Ba năm, chín tháng biểu trưng cho sự bền vững, vĩnh cửu .
– Ba vạn sáu ngàn ngày tức 100 năm, biểu trưng cho suốt cuộc sống, cũng có nghĩa là vĩnh hằng .
=> Bài ca dao là câu hát về tình nghĩa thủy chung nhưng nó hướng nhiều hơn đến tình nghĩa vợ chồng – những người đã từng chung sống với nhau, từng cùng nhau trải qua những ngày tháng gừng cay – muối mặn .
– Những câu ca dao tựa như :
Tay bưng chén muối đĩa gừng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau
Muối càng mặn, gừng càng cay
Đôi ta tình nặng nghĩa dày em ơi !
Bài 6 trang 84 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Những giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật thường được dùng trong ca dao ? Những giải pháp đó có gì khác với nghệ thuật và thẩm mỹ thơ trong văn học viết ?

Trả lời:

a. Các biện pháp nghệ thuật thường dùng trong ca dao (qua các bài vừa học) là:

– Biện pháp so sánh ( trong những bài 1, 2, 3 )
– Biện pháp ẩn dụ ( bài 2, 3, 4, 5, 6 )
– Hoán dụ ( bài 4 )
– Nói quá ( bài 5, 6 )

b. Những biện pháp nghệ thuật trong ca dao có nét riêng: Lấy những sự vật gần gũi cụ thể với đời sống của người lao động để so sánh, để gọi tên, để trò chuyện như: nhện, sao, mận, đào, vườn hồng, cái đó, con sông, chiếc cầu, chiếc khăn, cái đèn, đôi mắt…Trong khi đó thơ bác học trong văn học viết sử dụng trang trọng hơn, có những nét khó hiểu hơn, uyên thâm hơn. Một bên đậm chất dân gian, một bên mang tính chất bác học.

Soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa phần Luyện tập

Bài 1 trang 85 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Tìm 5 bài ca dao mở dầu bằng “ Thân em như … ” và phân biệt sắc thái ý nghĩa của chúng .

Trả lời:

1 – Thân em như miếng cau khô
Người khôn tham mỏng mảnh, người thô tham dày
2 – Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân
3 – Thân em như tấm lụa đào
Dám đâu xé lẻ vuông nào cho ai
4 – Thân em như quế giữa rừng
Ong chưa dám đậu muỗi đừng vo ve
5 – Thân em như tấm lụa điều
Đã đông kẻ chuông lại nhiều người ưa …
6 – Thân em như cái sập vàng
Lũ chúng anh như tổ ong tàn trời mưa …
Trong bài ca dao không phải bài nào cũng thuộc chủ đề than thân. Các bài thứ 4, 5, 6 đều bộc lộ sự kiêu kì của người con gái dẫu lúc đầu có dùng cách nói khiêm nhường .
Bài 2 trang 85 SGK Ngữ văn 10 tập 1
Tìm thêm những bài ca dao nói về nỗi nhớ tình nhân, về cái khăn để thấy bài Khăn thương nhớ ai vừa nằm trong mạng lưới hệ thống vừa có vị trí đặc biệt quan trọng, độc lạ riêng .

Trả lời:

“ Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai ai nhớ giờ đây nhớ ai ”
“ Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi đống than ”
Bài ca dao Khăn thương nhớ ai tuy vẫn nằm trong mạng lưới hệ thống những bài ca dao thương nhớ trên đây nhưng nó vẫn có điểm riêng : Nỗi nhớ trong bài ca dao này vừa đơn cử, sinh động hơn lại vừa tổng hợp khái quát nhiều cung bậc hơn. Chính vì thế nó hấp dẫn và mê hoặc hơn. Câu thơ của Nguyễn Khoa Điềm “ Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm ” vừa lấy ý tứ từ sự thương nhớ của ca dao vừa lại khái quát lên một Lever cao hơn – câu thơ chính là một nét đẹp giản dị và đơn giản mà tinh xảo thâm thúy của tâm hồn người Việt .

    Tổng kết

    Nỗi niềm chua xót, đắng cay và tình cảm yêu thương chung thuỷ của người tầm trung trong xã hội cũ được thể hiện chân tình và thâm thúy qua chùm ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa. Nghệ thuật dân gian đã tô đậm thêm vẻ đẹp tâm hồn của người lao động trong những câu ca .

    // Trên đây là nội dung chi tiết bài soạn văn Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa do THPT Sóc Trăng biên soạn gửi tới các em. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 10 bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.

    [ĐỪNG SAO CHÉP] – Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa một cách tốt nhất. “Trong cách học, phải lấy tự học làm cố” – Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.

    Hướng dẫn soạn bài Ca dao than thân yêu thương tình nghĩa, gợi ý trả lời câu hỏi tìm hiểu bài trang 82 SGK Ngữ văn lớp 10 tập 1.

    Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng
    Chuyên mục : Giáo dục đào tạo