Hội Câu Lạc Bộ Bóng Đá Hà Nội T&T FC > Sản Phẩm > Coi chừng tăng kali máu ở người suy thận

Coi chừng tăng kali máu ở người suy thận

Ở người suy thận tiến trình cuối thường có rất nhiều rủi ro tiềm ẩn do thận đã trọn vẹn mất tính năng và một trong những biến chứng nguy khốn đó là biến chứng do kali máu tăng .

Vai trò của kali trong cơ thể

Kali là một chất điện giải cực kỳ quan trọng của khung hình với vai trò không hề thiếu trong những hoạt động giải trí thần kinh – cơ. Thừa kali luôn là một mối rình rập đe dọa tiềm tàng cho tính mạng con người bệnh nhân do kali máu tăng thường gây triệu chứng loạn nhịp tim nguy khốn .

Tổng lượng kali trong toàn cơ thể (bao gồm trong tế bào, khoảng kẽ và trong máu vào khoảng 50mEq/kg cân nặng với 98% lượng kali ở trong tế bào. Nồng độ kali máu bình thường dao động từ 3,5 – 5,5mEq/L. Khi lượng kali máu trên 5,5mEq/L được gọi là tăng kali máu và khi lượng kali tăng trên 6,5mEq/L có thể gây những loạn nhịp nguy hiểm cho bệnh nhân.

Người suy thận mạn phải tránh những thực phẩm chứa nhiều kali như chuối, đu đủ .
Lượng kali máu biến hóa phụ thuộc vào vào lượng kali trong, ngoài tế bào và lượng kali mất qua thận, qua mồ hôi, qua phân. Một chính sách ăn thông thường bảo vệ tương đối rất đầy đủ cho việc bổ trợ lượng kali mất hàng ngày .
Kali được đưa vào khung hình đa phần qua thức ăn. Một phần qua việc những tế bào trong khung hình ( như hồng cầu ) phân hủy giải phóng ra và đôi lúc do tiêm truyền những loại thuốc, dịch có chứa nhiều kali dẫn đến tăng kali máu .

Kali tăng khi nào?

Thận là cơ quan đào thải kali hầu hết trong khung hình. Có thể nói, khi công dụng thận còn tốt, lượng kali máu không khi nào vượt quá ngưỡng tăng. Vì vậy, khi thận bị suy, đặc biệt quan trọng là những trường hợp thận suy trọn vẹn phải lọc máu chu kỳ luân hồi hoặc lọc màng bụng, lượng kali luôn có xu thế tăng cao trong máu .

Loạn nhịp tim sẽ xuất hiện và gây những biến chứng nguy hiểm

Biểu hiện của tăng kali máu nói chung là nghèo nàn, bệnh nhân chỉ thấy cảm xúc yếu cơ, liệt cơ, đau mỏi những bắp chân, bắp tay, dị cảm, chuột rút, buồn nôn, nôn. Các triệu chứng tim mạch luôn có và là biến chứng nguy hại. Bệnh nhân có cảm xúc đánh trống ngực, nhịp tim bị bỏ nhịp ( ngoại tâm thu ), nặng hơn sẽ có tụt huyết áp, ngừng tim và bệnh nhân sẽ tử trận nhanh gọn nếu không được cấp cứu kịp thời. Làm điện tâm đồ để xác lập những tín hiệu của tăng kali máu cũng như những loạn nhịp đặc trưng của tăng kali máu : sóng T cao, nhọn, đối xứng ; muộn hơn có phức bộ QRS giãn rộng, hình lưỡi mác … nhịp nhanh thất, rung thất … và xét nghiệm nhanh cho thấy nồng độ kali máu tăng rất cao .

Làm gì khi có biểu hiện tăng kali máu?

Khi bệnh nhân suy thận mạn có những biểu lộ hoài nghi do tăng kali máu, lập tức dừng tổng thể những nguồn đang đưa kali vào khung hình như những loại thuốc hoặc dịch truyền có chứa kali. Sau đó nhanh gọn xác lập xem bệnh nhân có tăng kali máu thực sự hay không. Nếu có tăng kali máu, nhanh gọn làm giảm nồng độ kali bằng những giải pháp :
Đẩy kali từ máu vào trong tế bào ( tổng lượng kali toàn khung hình vào khoảng chừng 3.500 mEq trong đó, lượng kali máu chỉ xê dịch 20 mEq nên năng lực chứa kali của tế bào là rất lớn ) bằng truyền insulin nhanh với dung dịch đường glucose ( 10, 20 % ) ; khí dung thuốc kích thích beta 2 giao cảm như salbutamol, albuterol ; kiềm hóa máu bằng dung dịch natribicarbonate …
Dùng thuốc đối kháng để làm giảm hoặc mất tính năng gây loạn nhịp của kali bằng tiêm hoặc truyền canxi .

Tất cả các biện pháp này chỉ làm giảm kali ở máu mà không làm giảm kali thực sự nên khi các thuốc hết tác dụng, lượng kali máu lại tăng cao ngay. Vì vậy, cuối cùng, việc loại bỏ lượng kali thừa ra khỏi cơ thể vẫn là quan trọng hàng đầu. Các biện pháp bao gồm tăng thải kali qua nước tiểu bằng các thuốc lợi tiểu mạnh; lọc màng bụng hoặc chạy thận nhân tạo (lọc máu chu kỳ hoặc lọc máu liên tục) để loại bỏ kali. Trong một số trường hợp, có thể sử dụng nhựa trao đổi ion để loại bỏ kali qua đường ruột bằng cách cho bệnh nhân uống sodium polystyrene sulfonate resin (kayexalate) với liều 25 – 50g kết hợp với sorbitol để gây tiêu chảy kéo kali ra khỏi cơ thể.

Lời khuyên thầy thuốc

Ở người suy thận mạn, luôn phải cẩn trọng việc tăng kali máu nên cần quan tâm tới 1 số ít giải pháp dự trữ như : không uống, tiêm truyền những thuốc hoặc dung dịch có chứa kali ; chính sách ăn hàng ngày cũng phải tránh những thực phẩm có chứa nhiều kali như chuối, đu đủ, sữa có nhiều kali. Thường xuyên chú ý quan tâm những tín hiệu của tăng kali máu và làm xét nghiệm tiếp tục để kiểm tra. Tuân thủ đúng lịch lọc màng bụng hoặc lọc máu chu kỳ luân hồi để vô hiệu lượng kali thừa .

TS.BS. Vũ Đức Định

Bài viết liên quan