Vì sao nhà vô địch World Cup không được dự Olympic?

Tác động từ Liên đoàn Bóng đá Thế giới ( FIFA ) là nguyên do lớn nhất khiến bóng đá nam Olympic không có sức hút như World Cup .

1PHÂN TÍCH

Olympic 2020 anh 1

Bóng đá được đưa vào chương trình tranh tài Olympic từ năm 1900. Ủy ban Olympic Quốc tế ( IOC ) công nhận bóng đá là môn thể thao của Thế vận hội nhưng FIFA không muốn như vậy. Liên đoàn Bóng đá Thế giới cũng không công nhận thành tích của những vương quốc khi tranh tài ở Olympic.

Mâu thuẫn giữa FIFA và IOC

Ban đầu, giải pháp tổ chức triển khai môn bóng đá rất lộn xộn, không có sự thống nhất. Ở Olympic London 1908, bóng đá có 6 đội tham gia, giải pháp tổ chức triển khai do Liên đoàn Bóng đá Anh đề ra.

Tới Olympic Thụy Điển 1912, đến lượt Liên đoàn Bóng đá nước này được phép quyết định mọi chuyện. Phần lớn cầu thủ tham dự kỳ Olympic này đều là nghiệp dư.

Đoàn Thể thao Vương quốc Anh buộc phải xây dựng một đội bóng nghiệp dư trước khi đến Bắc Âu. Tuy nhiên, do lao lý không rõ ràng, 1 số ít cầu thủ đang tranh tài ở những CLB chuyên nghiệp như Derby County, Bradford City, Chelsea vẫn được tham gia. Sau Olympic 1928, mối quan hệ giữa FIFA và IOC ngày càng xấu đi. FIFA cho rằng việc Olympic là sân chơi của cầu thủ nghiệp dư làm cản trở sự tăng trưởng của bóng đá, không biểu lộ sức mạnh của môn thể thao vua ở từng vương quốc. Đây là một trong những nguyên do World Cup sinh ra sau đó 2 năm. Cúp quốc tế tiên phong được tổ chức triển khai tại Uruguay với chức vô địch thuộc về nước chủ nhà là sự khởi đầu cho một trong những sự kiện thể thao hấp dẫn nhất lịch sử vẻ vang. Có World Cup trong tay, FIFA lập tức tìm cách hạ thấp giá trị môn bóng đá nam tại Olympic, thứ giờ là đối trọng trực tiếp cho sự tăng trưởng của họ. Ở Los Angeles 1932, FIFA tìm cách loại bóng đá khỏi list những môn tranh tài. Nỗ lực của họ thành công xuất sắc. Và phải đến Olympic 1936 tại Berlin, môn thể thao vua mới quay trở lại.

Olympic 2020 anh 2
Ibrahimovic và Ronaldo không có nhiều thời cơ tham gia Olympic khi đang ở đỉnh điểm sự nghiệp. Ảnh : Getty Images.

Olympic là sân chơi dành cho những cầu thủ nghiệp dư trong khi World Cup là đấu trường để những cầu thủ chuyên nghiệp bộc lộ kĩ năng. Theo thời hạn, độc lạ về chất lượng giữa World Cup và Olympic ngày càng lớn. Không muốn môn bóng đá nam ở Thế vận hội trở nên kém hấp dẫn, khởi đầu từ Los Angeles 1984, IOC quyết định hành động được cho phép những cầu thủ chuyên nghiệp được tham gia. Điều này khiến quyền lợi của FIFA bị ảnh hưởng tác động. World Cup và Olympic được tổ chức triển khai xen kẽ vào năm chẵn. Do đó, việc những ngôi sao 5 cánh số 1 quốc tế tụ hội 2 năm một lần khiến mọi thứ trở nên nhàm chán với người hâm mộ. Giá trị bản quyền truyền hình cũng hoàn toàn có thể sụt giảm ( World Cup được tường thuật trực tiếp lần đầu vào năm 1954 ). FIFA cũng muốn bảo vệ quyền lợi cho những liên đoàn khu vực, đặc biệt quan trọng là Liên đoàn Bóng đá Châu Âu ( UEFA ) và Liên đoàn Bóng đá Nam Mỹ ( CONMEBOL ), bởi phần nhiều cầu thủ đẳng cấp và sang trọng đều thuộc 2 khu vực này. Một thỏa thuận hợp tác được đưa ra. Nhiều đội tuyển bóng đá không thuộc UEFA hoặc CONMEBOL được phép triệu tập những cầu thủ xuất sắc ưu tú nhất tham gia Olympic. trái lại, những liên đoàn châu Âu và Nam Mỹ không được mang đến Thế vận hội những cái tên từng tranh tài ở World Cup dù chỉ một trận .Kể từ Olympic 1992 tại Barcelona, FIFA tiến thêm một bước nữa. Họ hoạt động để hạn chế độ tuổi ở nội dung bóng đá nam xuống U23. Đến Olympic 1996 tại Atlanta, một biến hóa nhỏ Open khi mỗi đội được phép triệu tập tối đa 3 cầu thủ trên 23 tuổi .Điều này khiến cho nhiều cầu thủ rất năng lực nhưng chỉ được tham gia Olympic một lần. Ronaldo ” béo ” là một ví dụ. Năm 1996, ông cùng U23 Brazil giành HCĐ Olympic tại Atlanta. Đó là lần duy nhất ” người ngoài hành tinh ” tham gia Thế vận hội. Ở những kỳ Olympic tiếp theo, ông không có tên trong list 3 cầu thủ trên 23 tuổi của Olympic Brazil .

Ronaldo “béo” luôn trân trọng những kỷ niệm ông có được tại Olympic 1996. Chia sẻ với Standard Sport sau lễ bốc thăm chia bảng môn bóng đá Olympic Rio 2016, Ronaldo nhớ lại: “Tôi rất tự hào về tấm HCĐ đó. Nó có một vị trí đặc biệt trong bộ sưu tập danh hiệu của tôi. Chúng tôi không thể giành HCV. Song, bất kỳ VĐV nào cũng sẽ tự hào về tấm huy chương Olympic của mình”.

Nhờ những sự thỏa hiệp tương tự như, World Cup luôn có sức hút lớn hơn nội dung bóng đá nam ở Thế vận hội. Một phần số tiền FIFA kiếm được từ World Cup sẽ dùng để tăng trưởng bóng đá ở những khu vực. Do đó, những thành viên FIFA không phản đối thỏa thuận hợp tác giữa cơ quan quyền lực nhất bóng đá quốc tế với IOC.

Olympic 2020 anh 3
Bóng đá Cameroon giành HCV Olympic 2000. Ảnh : Getty Images.

Ai được hưởng lợi?

Sự cạnh tranh đối đầu giữa FIFA và IOC vô tình giúp nhiều đội tuyển trở thành “ ngư ông đắc lợi ”. Khi Olympic còn là sân chơi của những cầu thủ nghiệp dư, nền bóng đá ở những vương quốc Đông Âu được hưởng lợi nhiều nhất. Theo pháp luật của những nước này, nhiều cầu thủ được điền tên vào list nghiệp dư dù đang góp sức cho những CLB chuyên nghiệp. Từ năm 1948 đến năm 1992, tuyển Liên Xô, Nam Tư, Ba Lan, Hungary, Đông Đức … thống trị Olympic với hàng loạt HCV. Từ năm 1948 đến năm 1980, những vương quốc Đông Âu giành được 23 trong tổng số 28 huy chương Olympic ở nội dung bóng đá nam. Thụy Điển, Đan Mạch và Nhật Bản là những đội tuyển khan hiếm chen chân vào thế thống trị của bóng đá Đông Âu. Khi Olympic trở thành đấu trường của những cầu thủ U23 + 3, đến lượt bóng đá châu Phi hưởng lợi. “ Lục địa đen ” từng 5 lần giành huy chương Olympic, trong đó có 2 HCV ( Nigeria năm 1996 và Cameroon năm 2000 ), điều họ chưa từng làm được ở World Cup. trái lại, những nền bóng đá thuộc quyền quản trị của CONMEBOL thường không để lại ấn tượng ở Olympic. Uruguay giành HCV Thế vận hội 1924 và 1928. Tuy nhiên, phải đến 84 năm sau, họ mới quay lại sân chơi này. Argentina phải chờ đến Olympic 2004 để giải tỏa cơn khát HCV. ” Người khổng lồ ” Brazil cũng phải chờ tới Rio năm nay với lứa Neymar. Trước đó, thành tích tốt nhất của Brazil là 3 tấm HCB vào những năm 1984, 1988 và 2012. Ở Olympic 1992 và 2004, bóng đá Brazil còn không hề giành vé tham gia. Châu Âu cũng không khá hơn Nam Mỹ. Italy từng 4 lần vô địch World Cup và 15 lần tham gia Olympic. Tuy nhiên, họ chỉ có tấm HCV duy nhất vào năm 1936. Lần gần nhất họ góp mặt ở Thế vận hội đã cách đây 13 năm. Bóng đá Pháp cũng chỉ có một lần giành HCV Olympic ( năm 1984 ). Từ năm 1996 đến năm nay, họ không có tên ở Olympic. Thành tích của bóng đá Đức còn tệ hại hơn khi họ chỉ giành được một tấm HCĐ vào năm 1988. Bóng đá Tây Ban Nha từng có HCV ở kỳ Olympic được tổ chức triển khai trên quê nhà vào năm 1992. Họ có 2 lần giành HCB Thế vận hội vào năm 1920 và 2000. Tuy nhiên, Tây Ban Nha cũng nhiều lần phải dừng bước ngay từ vòng loại.

Việc FIFA và IOC thỏa thuận giới hạn độ tuổi tham dự Olympic ở môn bóng đá nam khiến nhiều cầu thủ đẳng cấp không có cơ hội tranh tài tại đấu trường này. Mãi tới những năm gần đây, sức hút của bóng đá nam Olympic mới tăng lên. Sự phát triển của truyền thông đại chúng, ảnh hưởng ngày càng lớn của bóng đá châu Á tới thế giới khiến sân chơi Olympic dần trở nên hấp dẫn hơn.

Khi World Cup hay Euro có tín hiệu kém hấp dẫn vì sự lan rộng ra và tính thực dụng, thứ bóng đá tận hiến, chứa đựng nhiều giật mình của Olympic đã mang đến những điều mới lạ .World Cup luôn là món gà tây trên bàn tiệc, nhưng Olympic đang chứng tỏ sự hấp dẫn của miếng bánh tráng miệng ngọt ngào không hề bỏ lỡ.

Olympic 2020 anh 4

Olympic Brazil – Bờ Biển Ngà: Trọng tài rút 2 thẻ đỏ Douglas Luiz (Brazil) và Eboue Kouassi (Bờ Biển Ngà) bị truất quyền thi đấu trong trận hòa 0-0 ở bảng D môn bóng đá nam chiều 25/7.