Giám đốc Bệnh viện Quân Y 175: ‘Y tế Việt Nam được thế giới công nhận’

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn cho biết những y bác sĩ Nước Ta tại Nam Sudan đã lập nhiều chiến công mà không phải vương quốc nào trên quốc tế cũng làm được .

bac si mu noi xanh benh vien da chien anh 1

Những ngày nắng như đổ lửa ở vùng đất Nam Sudan, một bệnh viện dã chiến luôn điển hình nổi bật với lá cờ đỏ sao vàng phía trước cùng vườn rau xanh ngát bao quanh .Đó là căn cứ địa đóng quân của những y bác sĩ Nước Ta. Vượt qua sự khắc nghiệt của thời tiết, địa hình, cuộc chiến tranh, xung đột sắc tộc, đói nghèo, đoàn quân thứ 3 của Nước Ta liên tục lên đường làm trách nhiệm giữ gìn độc lập Liên Hiệp Quốc .

Zing có cuộc trò chuyện với Thiếu tướng, Phó giáo sư, Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Bệnh viện Quân Y 175 (Bộ Quốc phòng), trước ngày Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 3 lên đường đến Nam Sudan.

Sức sống Việt Nam tại mảnh đất khô cằn

– Vì sao Nước Ta tham gia lực lượng gìn giữ tự do Liên Hiệp Quốc ?- Phái bộ giữ gìn độc lập Liên Hiệp Quốc tại Nam Sudan được xây dựng vào tháng 7/2011 với trách nhiệm bảo vệ sự không thay đổi về chính trị, độc lập, tăng trưởng kinh tế tài chính, hạn chế xung đột, bảo vệ đời sống cho người dân Nam Sudan .

” Ngày đầu đặt chân đến Nam Sudan, bụi bay mịt trời, cả nước chưa đầy 65 km đường nhựa. Thời điểm đó, tôi đã biết việc sống sót được mảnh đất này là cực kỳ gian khó và nguy khốn “

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn

Bệnh viện dã chiến tiên phong là cấp 2 số 1 ( 2.1 ) của Nước Ta tham gia lực lượng này vào tháng 11/2018. Đến tháng 11/2019, Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 2 lên đường thay thế sửa chữa Bệnh viện 2.1. Ngày mai, Bệnh viện dã chiến 2.3 của tất cả chúng ta sẽ lên đường, tiếp nối trách nhiệm quốc tế .Nước Ta là nước thành viên của tổ chức triển khai Liên Hiệp Quốc và cần bộc lộ nghĩa vụ và trách nhiệm của mình, trong đó có trách nhiệm gìn giữ độc lập. Việc làm này cũng bộc lộ uy tín và vị thế của Nước Ta với quốc tế .Đây còn là tham vọng của Bác Hồ từ những năm 1945, 1946. Sau hơn 70 năm, nó đã trở thành hiện thực.

bac si mu noi xanh benh vien da chien anh 2
Thiếu tướng, bác sĩ Nguyễn Hồng Sơn chụp ảnh cùng trẻ nhỏ tại Nam Sudan. Ảnh : Trần Chính.

– Bữa ăn của người Việt vốn không hề thiếu rau xanh, trong khi Nam Sudan hầu hết không hề trồng trọt. Vấn đề này được xử lý ra làm sao tại nước thường trực ?- Với người Nước Ta, bữa cơm không hề thiếu những ngọn rau. Trong khi đó, người bản địa chỉ ăn động vật hoang dã, phần nhiều không có rau xanh. Tuy nhiên, khó khăn vất vả này đã được xử lý từ những ngày tôi sang tiền trạm vào năm năm trước .Ngày đầu đặt chân đến trường bay tại Nam Sudan, đường sân bay còn chưa trải nhựa, toàn sỏi đá, bụi bay mịt trời. Cả thủ đô hà nội chưa đầy 65 km đường nhựa. Khủng khiếp nhất hoàn toàn có thể là trạm tị nạn được gọi với cái tên mỹ miều là trại bảo vệ thường dân. Thời điểm đó, tôi đã biết việc sống sót được mảnh đất này là cực kỳ gian khó, nguy hại .Nam Sudan có khí hậu lục địa nổi bật. Ban ngày, nhiệt độ lên đến 50 độ C, nhưng đêm xuống, nhiệt chỉ còn 8-10 độ C. Lúc đi thực địa ở bờ ruộng, tôi phát hiện nhiều cây rau muống dại. Sau đó, tôi đến Bệnh viện dã chiến của Campuchia và nhờ những học trò luộc bó rau muống này .Rau luộc ăn khá đắng nhưng vị vẫn giống rau muống Nước Ta. Từ đó, ý tưởng sáng tạo mon men trong đầu tôi là mang hạt giống rau muống sang trồng. Chúng ta sẽ mang thật nhiều hạt giống rau và hoa đến .Sau khi Bệnh viện dã chiến 2.1 đóng quân, bữa cơm của lực lượng không chỉ có rau mà những luống hoa cũng tỏa nắng rực rỡ như sức sống Nước Ta giữa mảnh đất khô cằn .- Bệnh viện dã chiến tiên phong thuộc Bệnh viện Quân Y 175 đã đạt thành công xuất sắc thế nào tại Nam Sudan ?- Sự Open của Nước Ta khiến người dân địa phương đổi khác trọn vẹn thái độ và kiến thiết xây dựng hình ảnh một Nước Ta rất khác. Mỗi khi ra đường, người ta hô to “ Điện Biên Phủ, Nước Ta, Hồ Chí Minh number 1 ”. Đó là sự tự hào rất lớn sau những năm tháng miệt mài chuẩn bị sẵn sàng .

bac si mu noi xanh benh vien da chien anh 3
Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn từng trực tiếp sang Nam Sudan để khảo sát địa hình, động viên cán bộ, nhân viên cấp dưới y tế đang làm trách nhiệm. Ảnh : Duy Hiệu .

Nhờ sự tương hỗ của bè bạn quốc tế cùng quy trình học tập, y bác sĩ Nước Ta đạt nhiều thành tích ngoài sức tưởng tượng về trình độ lẫn dân vận. Chúng ta kiến thiết xây dựng hình ảnh thầy thuốc tận tụy, không phân biệt màu da, tạo niềm tin lớn với dân địa phương .Một khái niệm mê hoặc được thiết kế xây dựng từ đây là ngoại giao bằng rau xanh. Bởi không chỉ riêng người Việt, người gốc Á mà cả phương Tây cũng rất thích rau xanh Nước Ta. Từ luống đất đầy cát và sỏi đá, những giàn mướp, bí, bầu, hoa mười giờ, thược dược nở rộ .Bà Trưởng Phái bộ gìn giữ độc lập Liên Hiệp Quốc mỗi lần tiếp khách đều chọn bệnh viện dã chiến của tất cả chúng ta. Bà ấy mê tít những món rau nộm, nem, phở, bánh cuốn. Khách đến thăm đều rất thích vườn rau xanh và món ăn của tất cả chúng ta .Nhiều nhà ngoại giao nói với tôi rằng họ từng xem thước phim về sự chiến đấu của bộ đội Nước Ta, nhưng khi tận mắt thấy nhân viên cấp dưới bệnh viện dã chiến trồng rau, đàn hát, tiếp xúc, họ nhận ra không phải bộ đội nào trên quốc tế cũng làm được mọi thứ như thế. Đây là chính sức mạnh của Nước Ta .Việc Liên Hiệp Quốc đồng ý cho tất cả chúng ta thiết kế xây dựng bệnh viện dã chiến nghĩa là quốc tế đã công nhận y tế Nước Ta .

Bệnh viện 3 lần cách ly vì dịch Covid-19

– Là đơn vị chức năng tiên phong được phân công giảng dạy, giảng dạy bệnh viện dã chiến, hẳn đây là áp lực đè nén lớn ?- Đây là trách nhiệm rất lớn và nặng nề. Bởi từ trước đến nay, tất cả chúng ta chưa có tiền lệ này. Thời điểm gật đầu nhận lời, tôi cũng chưa thể hình dung được sẽ tổ chức triển khai như thế nào, giảng dạy và quy mô ra sao .

“Dù không nói thành lời song ai cũng lo lắng. Đó là lực lượng lúc đi đủ song lúc về liệu có còn đủ như vậy hay không. Tất cả liệu có còn khỏe mạnh. Nếu thương vong 1-2 người, coi như thất bại”

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn

Bệnh viện dã chiến sẵn có của Bệnh viện Quân Y 175 có tính cơ động cao, nhưng lần này có nhiều độc lạ .Thứ nhất là khó khăn vất vả về quy mô tổ chức triển khai, tiêu chuẩn, tiêu chuẩn khắc nghiệt theo nhu yếu của Liên Hiệp Quốc. Thứ 2, Nam Sudan là nước ở Đông Phi. Khoảng 13 triệu dân tại đây luôn sống trong đói nghèo, bệnh tật và đương đầu với xung đột sắc tộc, nội chiến lê dài. Sự độc lạ về thời tiết, địa hình, địa lý, ngôn từ, phong tục khiến lực lượng của ta khó thích nghi .Điều quan trọng, dù không nói thành lời tuy nhiên ai cũng lo ngại. Đó là lực lượng lúc đi đủ tuy nhiên lúc về liệu có còn đủ như vậy hay không. Tất cả liệu có còn mạnh khỏe. Sốt rét còn không sao vì vẫn điều trị được. Nếu lây HIV, bị phiến quân tiến công gây thương vong 1-2 người thì cũng coi như thất bại .Suốt một năm như vậy, lực lượng sẽ có rất nhiều chuyến công tác làm việc bằng trực thăng. Sơ suất hoàn toàn có thể xảy ra, nhiều lúc bị phiến quân dùng tên lửa tiến công, trong thực tiễn Nga bị rất nhiều .Đợt vừa qua, tướng lĩnh địa phương còn dặn chúng tôi khi ra ngoài không nhìn thẳng vào mắt thổ dân, không được có hành động sử dụng vũ khí. Bất cứ nguyên do nào cũng hoàn toàn có thể bị khủng bố. Ngoài ra, yếu tố bảo đảm an toàn tình dục cũng được đặt ra trong thời hạn công tác làm việc. Đó là những yếu tố trước nay không hề nói trên truyền thông online nhưng đặt ra áp lực đè nén rất lớn cho người chỉ huy .Tôi tâm lý rất nhiều. Tôi cũng gần như thức trắng nhiều đêm trong những ngày đầu nhận trách nhiệm, vừa thương chiến sỹ, đồng nghiệp, vừa tìm cách để bảo vệ công tác làm việc giảng dạy thuận tiện nhất.

bac si mu noi xanh benh vien da chien anh 4
64 y bác sĩ Bệnh viện dã chiến 2.3 đã được tiêm vaccine ngừa Covid-19, sẵn sàng chuẩn bị lên đường sang châu Phi. Ảnh : Duy Hiệu.

– Ông và đơn vị chức năng đã xử lý những khó khăn vất vả này như thế nào ?- Vô vàn thắc mắc đặt ra buộc tất cả chúng ta phải xử lý dần và phân loại từng tiềm năng đơn cử .Đầu tiên là câu truyện tổ chức triển khai biên chế. Liên Hiệp Quốc chỉ cho 63 con người mà phải kiến thiết xây dựng bệnh viện dã chiến cấp 2 – tương tự cơ sở y tế tuyến Q., huyện của Nước Ta và phải bảo vệ xử lý được cơ bản những cấp cứu nội, ngoại khoa .Thứ 2, y bác sĩ tham gia lực lượng phải học nhiều môn phụ khác như nguyên tắc cơ bản trong ứng xử của Liên Hiệp Quốc, văn hóa truyền thống, tôn giáo, chủ trương tương quan thực địa, kỹ năng và kiến thức sống sót trong thiên nhiên và môi trường địa lý, thời tiết khắc nghiệt, dịch bệnh. Ví dụ kỹ năng và kiến thức giải quyết và xử lý khi bị cầy mangut, rắn rết, thổ dân địa phương tiến công, rồi cách tự cứu mình trong cơn đói khát ở sa mạc. Thậm chí là câu truyện về giới tính trong phái bộ với địa phương như lạm dụng tình dục, chống bạo hành …Thứ 3 là câu truyện huấn luyện và đào tạo tiếng Anh. Tất cả nhân viên cấp dưới bệnh viện buộc phải có trình độ IELTS 5.5 trở lên. Trong quy trình đào tạo và giảng dạy, nhiều bạn bị vô hiệu do thể lực yếu, không đủ trình độ, mang thai, yếu tố mái ấm gia đình, chia tay tình nhân … Từ khi khởi đầu đào tạo và giảng dạy đến quá trình gần triển khai xong, cá thể đủ tiêu chuẩn được chọn chỉ còn khoảng chừng 50% .- Với thành công xuất sắc của lực lượng trước, hẳn việc huấn luyện và đào tạo và kiến thiết xây dựng Bệnh viện dã chiến 2.3 gặp nhiều áp lực đè nén, đặc biệt quan trọng trong quy trình tiến độ dịch Covid-19 phức tạp ?- Với thành công xuất sắc lớn của Bệnh viện 2.1, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ huy 2.1 tốt thì 2.2 và 2.3 buộc phải tốt hơn .Tuy nhiên, chúng tôi gặp khó khăn vất vả ngay trong hôm tiên phong công bố xây dựng bệnh viện do ảnh hưởng tác động của dịch Covid-19 từ chuyến bay quốc tế. Quá trình đào tạo và giảng dạy không còn cách nào khác phải thực thi trực tuyến .

” Việc Liên Hiệp Quốc gật đầu cho tất cả chúng ta kiến thiết xây dựng bệnh viện dã chiến nghĩa là quốc tế đã công nhận y tế Nước Ta “

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Bệnh viện Quân Y 175

Vừa yên bình không được bao lâu thì lại Open trường hợp F1, F2 trong bệnh viện. Đơn vị phải triển khai giãn cách tương đối, câu truyện đào tạo và giảng dạy, đào tạo và giảng dạy cũng tác động ảnh hưởng theo .Sau đó, tình hình yên ổn được một thời hạn ngắn. Chỉ sau đó vài tuần, 4 người dương thế với nCoV tại quán bar Buddha ( Q. 2 ), trong đó có bệnh nhân 91 ( phi công người Anh ). Một giáo viên dạy tiếng Anh tại bệnh viện không nhiễm bệnh nhưng có tiếp xúc với nhóm này. Tôi còn nhớ hôm đó, nữ giáo viên đang dạy thì CDC TP Hồ Chí Minh đến đưa đi cách ly. Bệnh viện phải giãn cách hàng loạt .Quá trình giảng dạy tiếng Anh lê dài hơn một năm. Chúng tôi có 3 lần phải tạm hoãn công tác làm việc giảng dạy, chuyển sang học tập trực tuyến. Trong cái khó lại ló cái khôn, những bạn học tập rất cần mẫn và đây là lần đầu tổng thể nhân viên cấp dưới tập huấn đều đạt điểm IELTS trên 5 .- Bệnh viện đã xử lý khó khăn vất vả trong bước đầu này ra làm sao và lên đường với ý thức như thế nào ?- Do tác động ảnh hưởng của Covid-19, chuyên viên quốc tế đào tạo và giảng dạy hạn chế, thời hạn đi thực địa cũng không nhiều so với đơn vị chức năng trước. Thời gian trước tôi cho những bạn đi rất nhiều, thưởng thức thực tiễn cái nắng cháy da ở Ninh Thuận hay những cơn mưa rừng bất chợt ở Bình Phước, Đắk Nông, nhưng năm nay không hề .

Lực lượng Bệnh viện dã chiến 2.1 trở thành giáo viên, chia sẻ kinh nghiệm cho Bệnh viện 2.3. Điều khiến tôi vui nhất là nhiều bạn đi trước vẫn tình nguyện xung phong tham gia tiếp. Vừa rồi có một điều dưỡng 24 tuổi không đủ tiêu chí đi, bạn ấy khóc rất nhiều nhưng buộc lòng phải có sự chọn lọc khắt khe như thế.

Với Bệnh viện dã chiến 2.3, tất cả chúng ta có 14 nữ cán bộ, nhân viên cấp dưới y tế, ý thức và trình độ của tổng thể đều rất tốt và chuẩn bị sẵn sàng lên đường, hứa hẹn nhiều kỳ vọng mới .Tâm sự của nữ bác sĩ lên đường công tác ở Nam Sudan Bác sĩ Tống Vân Anh (Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 3) là một trong 64 nhân viên y tế sẽ lên đường tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc ở Nam Sudan vào ngày 24/3.