Ý nghĩa con số 36 phố phường Hà Nội

Hà Nội 36 phố phường gắn với lịch sử dân tộc tăng trưởng hàng ngàn năm của mảnh đất kinh kì nghìn năm văn hiến. Trải qua nhiều thăng trầm biến cố của lịch sử dân tộc nhưng những tên gọi của những con phố này vẫn không có nhiều biến hóa. “ 36 phố phường ” là một khái niệm rất đỗi quen thuộc đặc biệt quan trọng là với hành khách đã từng đi du lịch Hà Nội. Tuy nhiên liệu có thật là số lượng 36 không và ý nghĩa của nó thì không phải ai cũng biết .Đặc trưng nổi tiếng nhất của thành phố cổ là những phố nghề và những ngôi nhà cổ. Thợ thủ công từ những làng nghề quanh Thăng Long xưa tụ tập về đây, tập trung chuyên sâu theo từng khu vực chuyên làm nghề của mình. Các thuyền buôn hoàn toàn có thể vào giữa phố để kinh doanh trao đổi, khiến những phố nghề càng tăng trưởng. Và chính mẫu sản phẩm được kinh doanh trở thành tên phố, với chữ “ Hàng ” đằng trước, mỗi phố trình độ kinh doanh một loại mẫu sản phẩm .

Trong nhiều tác phẩm văn học, âm nhạc, truyền hình hiện nay, chúng ta thường nghe đến cụm từ “Hà Nội 36 phố phường”:

Rủ nhau chơi khắp Long thànhBa mươi sáu phố rành rành chẳng saiHàng Bồ, hàng Bạc, hàng GaiHàng Buồm, hàng Thiếc, hàng Hài, hàng KhayMã Vĩ, hàng Điếu, hàng GiầyHàng Lờ, hàng Cót, hàng Mây, hàng ĐànPhố Mới, Phúc Kiến, hàng NgangHàng Mã, hàng Mắm, hàng Than, hàng ĐồngHàng Muối, hàng Nón, cầu ĐôngHàng Hòm, hàng Đậu, hàng Bông, hàng BèHàng Thùng, hàng Bát, hàng TreHàng Vôi, hàng Giấy, hàng The, hàng GàQuanh đi đến phố hàng DaTrải xem hàng phố, thật là cũng xinh

Phồn hoa thứ nhất Long thành

Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờNgười về nhớ cảnh ngẩn ngơBút hoa xin chép vần thơ lưu truyền .Trong ý niệm dân gian, 36 được coi là số tài lộc. Con số này cũng rất quen thuộc trong Binh pháp Tôn Tử với 36 kế ; trong Truyện Kiều khi Sở Khanh rủ Kiều bỏ trốn có đoạn : “ Thừa cơ lẻn bước ra đi. Ba mươi sáu chước chước gì là hơn ” ; trong Tây Du Ký, Trư Bát Giới có 36 phép thuật ; trong quan họ TP Bắc Ninh cũng có bài 36 thứ chim …Tuy nhiên, khu “ Hà Nội 36 phố phường ” là một cách gọi không đúng chuẩn của thành phố cổ, vì 36 phố phường là một cách gọi ước lệ khu vực đô thị cổ, nằm bên trong và bên ngoài cả thành phố cổ. Vào tháng 12.1748, vua Lê Hiển Tông từng chia kinh thành Thăng Long thành 36 khu vực gọi là phường, thuộc hai huyện Vĩnh Xương và Quảng Đức và cuối thế kỉ 19, Hà Nội có hơn 50 phố khởi đầu bằng chữ “ Hàng ” .Văn bản “ Hà Nội 36 phố phường ” sinh ra vào cuối thế kỷ 19, gây ấn tượng lớn nhưng không nên hiểu đó là sự lưu lại của việc sinh ra Hà Nội 36 phố phường, bởi Hà Nội 36 phố phường là điều không có trong lịch sử vẻ vang .Một góp phần lớn trong nền văn học chính là tác phẩm ” Hà Nội băm sáu phố phường ” của Thạch Lam. Vì tác phẩm này quá nổi tiếng nên mặc dầu lịch sử vẻ vang không có thật thì vẫn khiến mọi người mặc định và tiếp đón Hà Nội có 36 phố phường. Tác dụng của Văn học thẩm mỹ và nghệ thuật là cực kỳ lớn tuy nhiên khoa học chưa can dự để trả lại tính đúng mực của những thông tin này bên cạnh tính mê hoặc của nó .Trải qua thời hạn và biến thiên của lịch sử vẻ vang, phố phường Hà Nội xưa đã đổi khác nhiều về tên gọi, số lượng cũng như diện tích quy hoạnh nhưng một số ít vẫn giữ nguyên tên cũ như gợi nhắc cho những tâm hồn hoài niệm về một Hà Nội trong quá khứBây giờ hầu hết những phố vẫn còn nhưng không sản xuất những loại sản phẩm như tên gọi của nó nữa. Như phố Hàng Hòm không sản xuất Hòm nữa. Phố hàng Khoai không bán khoai nữa, thay vào đó phố Hàng Khoai lại bán bát đĩa, phố Hàng Đường nổi danh với Ô mai, phố Hàng Gà thì in thiệp cưới, …

Tuy nhiên vẫn còn một số ít các con phố vẫn bán mặt hàng như trước đây như phố Hàng Chiếu hiện nay vẫn bán chiếu, Hàng Thiếc vẫn bán các mặt hàng liên quan đến thiếc,…

Dấu xưa vẫn còn hiện hữu qua những căn nhà cổ của Hà Nội, nhắc đến phố cổ Hà Nội là không hề không nhắc tới những con phố nhỏ, ngõ nhỏ với những căn nhà mái ngói hình ống, rêu phong bao phủ. Bên cạnh đó đình, đền, chùa … là những khoảng trống tâm linh mang tính hội đồng trong khu 36 phố phường. Các khoảng trống văn hoá cổ này từ khi thiết kế xây dựng đến nay vẫn đang hoạt động giải trí góp thêm phần tạo nên đặc trưng của khu 36 phố phường .Nguồn : Sưu tầm