Hội Câu Lạc Bộ Bóng Đá Hà Nội T&T FC > Tin Tức > “Thẻ vàng” IUU có tác động kinh tế như thế nào với ngành thủy sản? | Kinh doanh | Vietnam+ (VietnamPlus)

“Thẻ vàng” IUU có tác động kinh tế như thế nào với ngành thủy sản? | Kinh doanh | Vietnam+ (VietnamPlus)

Tàu cá neo đậu trên vùng biển thành phố Rạch Giá ( Kiên Giang ). ( Ảnh : Lê Huy Hải / TTXVN )Ngày 10/8 tại TP. Hà Nội, Thương Hội Chế biến và Xuất khẩu thủy hải sản Nước Ta ( VASEP ) phối hợp với Ngân hàng Thế giới ( World Bank ) công bố báo cáo giải trình “ Đánh giá tác động ảnh hưởng kinh tế tài chính từ nghiên cứu và phân tích thương mại của việc không tuân thủ lao lý chống khai thác IUU : Trường hợp Nước Ta. ”
Sự kiện được tổ chức triển khai theo hình thức họp trực tuyến trong quy trình tiến độ triển khai giãn cách xã hội theo ý thức của Chỉ thị 16 / CT-TTg của Thủ tướng nhà nước .

Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Chủ tịch Ủy ban Hải sản, Phó Chủ tịch Hiệp hội VASEP cho biết, thủy sản là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ 5 của Việt Nam về giá trị, chiếm khoảng 4% kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Xuất khẩu thủy hải sản của Nước Ta trong những năm gần đây xê dịch từ 8,5 đến gần 9 tỷ USD / năm ; trong đó thủy hải sản nuôi trồng góp phần từ 60-65 %, thủy hải sản khai thác chiếm từ 35-40 % giá trị .
Là nước xuất khẩu thủy hải sản đứng thứ 3 trên quốc tế, những năm gần đây, Nước Ta đã chú trọng đến việc tăng trưởng vững chắc ngành thủy hải sản .
Tuy nhiên, với đặc trưng nghề cá nhỏ lẻ, Nước Ta đang phải đối lập với một thử thách lớn tương quan đến cảnh báo nhắc nhở thẻ vàng IUU ( chống khai thác thủy hải sản phạm pháp, không báo cáo giải trình và không theo pháp luật ) của Ủy ban châu Âu ( EC ) từ tháng 10/2017 .
Bà Sắc cũng cho biết, thẻ vàng IUU của EC đã khiến cho xuất khẩu thủy hải sản của Nước Ta sang thị trường này sụt giảm liên tục từ năm 2017 đến nay .

So sánh kết quả xuất khẩu 2017-2019, sau 2 năm chịu tác động từ thẻ vàng IUU, kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang thị trường các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) giảm 12%, tương đương 183,5 triệu USD.

Tổng kim ngạch xuất khẩu những mẫu sản phẩm thủy hải sản giảm trên 10 % sau 2 năm, tương tự giảm 43 triệu USD, trong đó, bạch tuộc giảm mạnh nhất 37 %, nhuyễn thể hai mảnh vỏ giảm 11 %, cá ngừ giảm gần 2 %, cua giảm 11 %. Xuất khẩu những mẫu sản phẩm nuôi trồng sang EU cũng giảm 13 % từ năm 2017 đến năm 2019 .

Xu hướng giảm này tiếp tục kéo dài hơn nữa vào năm 2020, đặc biệt do bị tác động kép bởi dịch COVID-19, thẻ vàng IUU và Brexit, xuất khẩu thủy sản sang thị trường này giảm 5,7% so với năm 2019, chỉ đạt 959 triệu USD.

Kể từ năm 2019, EU đã tụt từ vị trí thứ 2 xuống vị trí thứ 4 trong những thị trường nhậu khẩu thủy hải sản Nước Ta, sau Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc. Tuy nhiên, EU vẫn là thị trường lớn có tính xu thế và chi phối so với những thị trường khác và là đối tác chiến lược quan trọng với ngành thủy hải sản Nước Ta .

Bà Mona Sur, Giám đốc Ban Môi trường, Tài nguyên và Kinh tế biển khu vực Đông Á-Thái Bình Dương (World Bank) cho biết, để có đánh giá chi tiết về các nguy cơ này, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) phối hợp với các chuyên gia của Đại học Nha Trang và Đại học Kinh Doanh Copenhagen (Đan Mạch) để thực hiện Báo cáo “Đánh giá tác động kinh tế từ phân tích thương mại của việc không tuân thủ quy định chống khai thác IUU: Trường hợp Việt Nam.”

Báo cáo có sự giám sát của Ngân hàng Thế giới ( World Bank ) và được hỗ trợ vốn bởi hai quỹ tín thác do Ngân àng Thế giới quản trị, gồm Chương trình Toàn cầu về Thủy sản ( PROFISH ) và Chương trình Vì nền kinh tế tài chính xanh ( PROBLUE ) .

[Thẻ vàng: Giải pháp nào siết chặt kiểm tra, giám sát tàu cá hiệu quả?]

TS. Nguyễn Tiến Thông, đại diện thay mặt Trường Đại học Kinh Doanh Copenhagen, Đan Mạch, Chuyên gia Tư vấn của VASEP cho biết, báo cáo giải trình có trên 60 trang, gồm 5 nội dung cơ bản là nhìn nhận tình hình sản xuất, tiêu thụ thủy hải sản Nước Ta ; đề cập những pháp luật về chống khai thác IUU của những thị trường những nước thuộc Liên minh châu Âu, Mỹ, Nhật Bản cùng những nước khác và Nước Ta ; nghiên cứu và phân tích dòng chảy thương mại thủy hải sản trong quy trình tiến độ 2007 – 2019 để nhìn nhận ảnh hưởng tác động kinh tế tài chính của thẻ vàng IUU so với Nước Ta. Trên cơ sở đó nhìn nhận định lượng về tổn thất kinh tế, tác động ảnh hưởng thời gian ngắn và trung hạn trong trường hợp bị phạt thẻ đỏ IUU .

Chế biến cá tra xuất khẩu tại nhà máy của Tập đoàn Sao Mai (tỉnh An Giang). (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)

Theo hiệu quả điều tra và nghiên cứu từ báo cáo giải trình cho thấy, những mẫu sản phẩm thủy hải sản khai thác chịu ảnh hưởng tác động trực tiếp từ những Quy định IUU và cảnh báo nhắc nhở thẻ vàng IUU, trong khi loại sản phẩm thủy hải sản nuôi trồng bị tác động ảnh hưởng gián tiếp. Trong trường hợp bị EC phạt thẻ đỏ, ảnh hưởng tác động trước mắt và trực tiếp nhất so với thủy hải sản Nước Ta sẽ là lệnh cấm thương mại của EC nếu Nước Ta không cung ứng những pháp luật về chống khai thác thủy hải sản IUU .
Khi đó, ước tính ngành thủy hải sản Nước Ta sẽ tổn thất khoảng chừng 480 triệu USD mỗi năm nếu mất thị trường EU ; trong đó, ước tính tổn thất từ món ăn hải sản khai thác, gồm có cá ngừ, cá kiếm, nhuyễn thể, mực, bạch tuộc và những loài món ăn hải sản khác khoảng chừng 387 triệu USD mỗi năm .
Các tác động ảnh hưởng gián tiếp so với thủy hải sản nuôi trồng có nguyên do từ việc giảm sút uy tín, gánh nặng trấn áp hải quan ngày càng tăng và việc không tận dụng được thuế quan tặng thêm của Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-Liên minh Châu Âu ( EVFTA ) .
Ngành thủy hải sản nuôi trồng hoàn toàn có thể mất khoảng chừng 93 triệu USD do những tác động ảnh hưởng gián tiếp. Về trung hạn, nếu lệnh cấm lê dài trong 2-3 năm hoàn toàn có thể gây gián đoạn xuất khẩu thủy hải sản Nước Ta, trong đó khai thác thủy hải sản sẽ bị thu hẹp tối thiểu 30 % về quy mô sản lượng .

Cũng tại hội thảo, các diễn giả đều đồng tình về những thách thức mới đối với ngành thủy sản do đại dịch COVID-19 gây ra.

Tuy nhiên, nếu Nước Ta sớm gỡ được thẻ vàng IUU, tận dụng được những khuyến mại thuế quan và đổi khác thể chế từ EVFTA thì thời cơ phục sinh và hướng tới tiềm năng tăng xuất khẩu thủy hải sản sang thị trường EU tới 1,2 – 1,4 tỷ USD trong những năm tới là trọn vẹn khả thi .
Điều này cho thấy cần có những giải pháp hài hòa và hợp lý, hiệu suất cao để sớm khắc phục thẻ vàng, đưa ngành thủy hải sản hướng tới tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu hàng năm từ 7-9 % và đạt 16-18 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu vào năm 2030, cũng như tương hỗ nghề cá vững chắc. / .

(TTXVN/Vietnam+)

Bài viết liên quan