Đầu tư tuyến đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội: Chưa rõ lợi thế của phương án PPP

Mô hình Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội.

Tăng 918 tỷ đồng so với đề xuất ban đầu

Bộ Kế hoạch và Đầu tư – Cơ quan thường trực Hội đồng Thẩm định Nhà nước vừa có Công văn số 8721/BKHĐT-GSTĐĐT gửi UBND TP. Hà Nội đề nghị giải trình, làm rõ hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội (gọi tắt là Dự án Vành đai 4).

Đây là lần thứ hai trong vòng chưa đầy 2 tháng, Cơ quan thường trực Hội đồng Thẩm định Nhà nước đặt ra nhu yếu nói trên so với Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội trong vai trò là Cơ quan nhà nước có thẩm quyền Dự án Vành đai 4 .

Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội có chiều dài 111,2 km, gồm 102,2 km đường vành đai 4 và 9 km tuyến nối theo hướng cao tốc Nội Bài – Hạ Long. Dự án đi qua địa phận TP. Hà Nội (58,2 km); Hưng Yên (19,8 km); Bắc Ninh (24,2 km).

Trong Công văn số 8721, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, báo cáo giải trình báo cáo giải trình mới nhất của Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội ( tại Công văn số 3751 / UBND-ĐT, ngày 28/10/2021 ) chưa tập trung chuyên sâu vào những nội dung nhu yếu của Hội đồng Thẩm định Nhà nước tại Công văn số 7175 / BKHĐT-GSTĐĐT. Nội dung báo cáo giải trình còn mang tính chung chung là chỉ huy tư vấn triển khai xong ở bước tiếp theo ; số liệu 1 số ít tài liệu dẫn chiếu còn chưa thống nhất ; chưa bám sát nhu yếu chỉ huy của Thủ tướng nhà nước .
Điểm hạn chế tiên phong được Hội đồng Thẩm định Nhà nước chỉ ra là, Hồ sơ Dự án yêu cầu mạng lưới hệ thống đường vành đai 4 gồm có tuyến đường cao tốc đi trên cao 6 làn xe và đường đô thị 2 bên rộng 12 m, có vai trò liên kết Vùng Thủ đô Hà Nội, nhưng lại chưa biểu lộ được vị trí những khu đô thị hai bên, nên chưa có cơ sở để xem xét về sự thiết yếu cũng như vai trò mạng lưới hệ thống đô thị hai bên .
Bên cạnh đó, quy mô giải phóng mặt phẳng ( giải phóng mặt bằng ) được Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội yêu cầu gồm có cả dải đất cho mạng lưới hệ thống đường tàu đô thị theo quy hoạch .
Điều đáng nói là, tuyến đường tàu đô thị yêu cầu trong Báo cáo nghiên cứu và điều tra tiền khả thi chỉ là sơ bộ, chưa có cơ sở xác lập vị trí tuyến cũng như quy mô, vai trò và sự liên kết trong mạng lưới hệ thống quy hoạch, chưa xác lập được thời gian góp vốn đầu tư, nên việc giải phóng mặt bằng chưa đủ cơ sở .
Trước đó, tại Tờ trình số 173 / TTr-UBND, ngày 19/8/2021 về việc trình thẩm định và đánh giá Báo cáo nghiên cứu và điều tra tiền khả thi Dự án Vành đai 4, Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội đề xuất chia khu công trình thành 3 dự án Bất Động Sản thành phần .
Dự án thành phần 1 – công tác làm việc giải phóng mặt bằng có tổng mức góp vốn đầu tư khoảng chừng 24.242 tỷ đồng, sử dụng vốn ngân sách nhà nước và ngân sách địa phương .

Dự án thành phần 2 – xây dựng đường đô thị, đường song hành với tổng mức đầu tư khoảng 9.399 tỷ đồng, dự kiến sử dụng ngân sách địa phương.

Dự án thành phần 3 – góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống đường cao tốc đi trên cao với tổng mức góp vốn đầu tư khoảng chừng 60.486 tỷ đồng, dự kiến góp vốn đầu tư theo hình thức PPP, trong đó, vốn nhà nước 55 %, vốn tư nhân 45 % .
Tại Dự thảo Tờ trình của nhà nước trình Quốc hội và Báo cáo nghiên cứu và điều tra tiền khả thi sau báo cáo giải trình, Cơ quan nhà nước có thẩm quyền Dự án Vành đai 4 yêu cầu tổng mức góp vốn đầu tư Dự án là 95.045 tỷ đồng, tăng 918 tỷ đồng so với yêu cầu bắt đầu mà không có thuyết minh, báo cáo giải trình về sự độc lạ này .

Tính toán lại các phương án

Tại Công văn số 3751, Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội đề xuất kiến nghị cơ cấu tổ chức vốn triển khai Dự án Vành đai 4 gồm : vốn ngân sách nhà nước 65.970 tỷ đồng ; vốn nhà góp vốn đầu tư 29.075 tỷ đồng ( vốn chủ sở hữu : 4.361 tỷ đồng, vốn vay : 24.714 tỷ đồng ) .
Với cơ cấu tổ chức nói trên, Hội đồng Thẩm định Nhà nước nhấn mạnh vấn đề, Dự án có mức vốn nhà nước đóng vai trò chủ yếu, chiếm 72 % tổng mức góp vốn đầu tư, vượt mức lao lý tại khoản 2, Điều 69, Luật Đầu tư theo phương pháp PPP, dẫn đến lợi thế lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư không còn nhiều .
Bên cạnh đó, giải pháp góp vốn đầu tư Dự án thành phần 3 theo hợp đồng BOT ( Nhà nước tương hỗ 32.330 tỷ đồng, nhà đầu tư kêu gọi 26.452 tỷ đồng ; lãi vay tín dụng thanh toán 10,17 % / năm ) sẽ khiến tổng mức góp vốn đầu tư Dự án tăng 2.633 tỷ đồng ( lãi vay trong thời hạn kiến thiết xây dựng ), trong khi hiệu quả phát hành trái phiếu cơ quan chính phủ đợt 169, 170, 171 năm 2021 cho thấy, lãi suất vay trúng thầu kỳ hạn 15 năm chỉ có 2,34 % / năm .
Hội đồng Thẩm định Nhà nước cho rằng, trường hợp nhà nước phát hành trái phiếu để góp vốn đầu tư Dự án sẽ giảm đáng kể những ngân sách nói trên .
Trên thực tiễn, việc góp vốn đầu tư theo hình thức PPP gặp khó khăn vất vả trong việc kêu gọi vốn tín dụng thanh toán, trong đó có cả Dự án Đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông. Vì vậy, Hội đồng Thẩm định Nhà nước đề xuất Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội thuyết minh, nghiên cứu và phân tích đơn cử về lợi thế góp vốn đầu tư theo phương pháp PPP .

Một điểm cấn cá khác tại Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án Vành đai 4 mà UBND TP. Hà Nội chưa làm rõ là khả năng thu hồi vốn cho nhà đầu tư tại Dự án thành phần 3 – xây dựng hệ thống đường cao tốc đi trên cao.

Cơ quan thường trực Hội đồng cho rằng, tại Dự án Vành đai 4, ngoài thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống đường cao tốc đi trên cao ( Dự án thành phần 3, phương pháp PPP, loại hợp đồng BOT ) còn kiến thiết xây dựng đường đô thị, đường song hành đi dưới thấp ( Dự án thành phần 2 ). Việc góp vốn đầu tư đường song hành dưới thấp sẽ tác động ảnh hưởng tới việc khai thác, phân lưu luồng xe với đường BOT trên cao .
“ Ủy Ban Nhân Dân TP. Hà Nội cần có giám sát cụ thể phân lưu giữa đường trên cao và đường dưới thấp để xem xét năng lực hoàn vốn và tính khả thi của Dự án BOT thành phần 3 đi trên cao ”, đại diện thay mặt Cơ quan thường trực Hội đồng Thẩm định Nhà nước yêu cầu .

Source: https://hanoittfc.com.vn
Category: Dịch Vụ