Xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp giữa Trọng tài, Tòa án theo quy định Luật Trọng tài thương mại

Trường hợp tranh chấp không có thoả thuận trọng tài hoặc đã có bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định, phán quyết có hiệu lực pháp luật của Trọng tài xác định vụ tranh chấp không có thỏa thuận trọng tài thì Tòa án xem xét thụ lý, giải quyết theo thẩm quyền.

Điều 2 Luật Trọng tài thương mại ( trung tâm thương mại ) năm 2010 pháp luật về thẩm quyền xử lý những tranh chấp của Trọng tài. Theo đó, thẩm quyền xử lý những tranh chấp của Trọng tài gồm :

– Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại.

– Tranh chấp phát sinh giữa những bên trong đó tối thiểu một bên có hoạt động giải trí thương mại .
– Tranh chấp khác giữa những bên mà pháp lý lao lý được xử lý bằng Trọng tài .
Tại Điều 2 Nghị quyết số 01/2014 / NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao pháp luật về việc xác lập thẩm quyền xử lý tranh chấp giữa Trọng tài, Tòa án theo quy định Luật Trọng tài thương mại. Theo đó, Trọng tài có thẩm quyền xử lý những tranh chấp pháp luật tại Điều 2 Luật TTTM nếu những bên có thoả thuận trọng tài lao lý tại Điều 5 và Điều 16 Luật TTTM, trừ trường hợp hướng dẫn tại khoản 3 Điều 2 Nghị quyết .
Khi có nhu yếu Tòa án xử lý tranh chấp phát sinh trong nghành nghề dịch vụ pháp luật tại Điều 2 Luật TTTM thì Tòa án nhu yếu một hoặc những bên cho biết tranh chấp đó những bên có thoả thuận trọng tài hay không. Tòa án phải kiểm tra, xem xét những tài liệu gửi kèm theo đơn khởi kiện để xác lập vụ tranh chấp đó có thuộc trường hợp hướng dẫn tại khoản 3 Điều này hay không. Tùy từng trường hợp đơn cử mà Tòa án giải quyết và xử lý như sau :
– Trường hợp tranh chấp không có thoả thuận trọng tài hoặc đã có bản án, quyết định hành động có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của Tòa án hoặc quyết định hành động, phán quyết có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của Trọng tài xác lập vụ tranh chấp không có thỏa thuận hợp tác trọng tài thì Tòa án xem xét thụ lý, xử lý theo thẩm quyền .
– Trường hợp tranh chấp đã có thoả thuận trọng tài và thỏa thuận hợp tác trọng tài không thuộc trường hợp hướng dẫn tại khoản 3 Điều này thì Tòa án địa thế căn cứ lao lý tại điểm đ khoản 1 Điều 168 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004 đã được sửa đổi, bổ trợ theo Luật sửa đổi, bổ trợ một số ít điều của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2011 ( sau đây gọi tắt là BLTTDS ) để trả lại đơn khởi kiện và những tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện cho người khởi kiện .
Trường hợp sau khi thụ lý vụ án Tòa án mới phát hiện vụ tranh chấp đã có thoả thuận trọng tài và thỏa thuận hợp tác trọng tài không thuộc trường hợp hướng dẫn tại khoản 3 Điều này thì Tòa án địa thế căn cứ pháp luật tại điểm i khoản 1 Điều 192 BLTTDS ra quyết định hành động đình chỉ việc xử lý vụ án, trả lại đơn khởi kiện và những tài liệu gửi kèm theo đơn khởi kiện cho người khởi kiện .
– Trường hợp đã có nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp và Hội đồng trọng tài đang xử lý vụ tranh chấp thì dù Tòa án nhận thấy tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Trọng tài, không có thỏa thuận hợp tác trọng tài hoặc tuy đã có thoả thuận trọng tài nhưng thuộc trường hợp hướng dẫn tại khoản 3 Điều này mà người khởi kiện có nhu yếu Tòa án xử lý tranh chấp thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, trường hợp Tòa án đã thụ lý thì ra quyết định hành động đình chỉ việc xử lý vụ án, trừ trường hợp Tòa án thụ lý vụ tranh chấp trước khi có nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp. Sau khi có quyết định hành động, phán quyết của Hội đồng trọng tài lao lý tại những điều 43, 58, 59 và 61 Luật TTTM mà người khởi kiện có nhu yếu Tòa án xử lý, thì Tòa án xem xét thụ lý, xử lý theo thủ tục chung .
Khoản 3 Điều 2 Nghị quyết pháp luật tranh chấp có thỏa thuận hợp tác trọng tài nhưng thuộc một trong những trường hợp sau đây thì thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án, trừ trường hợp những bên có thoả thuận khác hoặc pháp lý có lao lý khác :
– Có quyết định hành động của Tòa án huỷ phán quyết trọng tài, hủy quyết định hành động của Hội đồng trọng tài về việc công nhận sự thỏa thuận hợp tác của những bên ;
– Có quyết định hành động đình chỉ xử lý tranh chấp của Hội đồng trọng tài, Trung tâm trọng tài lao lý tại khoản 1 Điều 43 những điểm a, b, d và đ khoản 1 Điều 59 Luật TTTM ;
– Tranh chấp thuộc trường hợp lao lý tại những khoản 1, 2, 3 và 5 Điều 4 Nghị quyết này .

Điều 4 Nghị định số 01/2014/NQ-HĐTP quy định về thỏa thuận trọng tài không thể thực hiện được quy định tại Điều 6 Luật TTTM, cụ thể:

“ Thỏa thuận trọng tài không hề triển khai được ” lao lý tại Điều 6 Luật TTTM là thỏa thuận hợp tác trọng tài thuộc một trong những trường hợp sau đây :
1. Các bên đã có thỏa thuận hợp tác xử lý tranh chấp tại một Trung tâm trọng tài đơn cử nhưng Trung tâm trọng tài này đã chấm hết hoạt động giải trí mà không có tổ chức triển khai trọng tài thừa kế, và những bên không thỏa thuận hợp tác được việc lựa chọn Trung tâm trọng tài khác để xử lý tranh chấp .
2. Các bên đã có thỏa thuận hợp tác đơn cử về việc lựa chọn Trọng tài viên trọng tài vụ việc, nhưng tại thời gian xảy ra tranh chấp, vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà Trọng tài viên không hề tham gia xử lý tranh chấp, hoặc Trung tâm trọng tài, Tòa án không hề tìm được Trọng tài viên như những bên thỏa thuận hợp tác và những bên không thỏa thuận hợp tác được việc lựa chọn Trọng tài viên khác để sửa chữa thay thế .

3. Các bên đã có thỏa thuận cụ thể về việc lựa chọn Trọng tài viên trọng tài vụ việc, nhưng tại thời điểm xảy ra tranh chấp, Trọng tài viên từ chối việc được chỉ định hoặc Trung tâm trọng tài từ chối việc chỉ định Trọng tài viên và các bên không thỏa thuận được việc lựa chọn Trọng tài viên khác để thay thế.

4. Các bên có thỏa thuận hợp tác xử lý tranh chấp tại một Trung tâm trọng tài nhưng lại thỏa thuận hợp tác vận dụng Quy tắc tố tụng của Trung tâm trọng tài khác với Quy tắc tố tụng trọng tài của Trung tâm trọng tài đã thỏa thuận hợp tác và điều lệ của Trung tâm trọng tài do những bên lựa chọn để xử lý tranh chấp không được cho phép vận dụng Quy tắc tố tụng của Trung tâm trọng tài khác và những bên không thỏa thuận hợp tác được về việc lựa chọn Quy tắc tố tụng trọng tài thay thế sửa chữa .
5. Nhà phân phối sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ và người tiêu dùng có pháp luật về thỏa thuận hợp tác trọng tài được ghi nhận trong những điều kiện kèm theo chung về cung ứng hàng hoá, dịch vụ do nhà phân phối soạn sẵn lao lý tại Điều 17 Luật TTTM nhưng khi phát sinh tranh chấp, người tiêu dùng không chấp thuận đồng ý lựa chọn Trọng tài xử lý tranh chấp .

Trường hợp những bên vừa có thỏa thuận hợp tác xử lý tranh chấp bằng Trọng tài, vừa có thỏa thuận hợp tác xử lý tranh chấp bằng Tòa án mà những bên không có thỏa thuận hợp tác lại hoặc thỏa thuận hợp tác mới về cơ quan có thẩm quyền xử lý tranh chấp và không thuộc trường hợp pháp luật tại khoản 3 Điều 2 mà phát sinh tranh chấp thì giải quyết và xử lý như sau :
– Trường hợp người khởi kiện nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp trước khi nhu yếu Tòa án xử lý tranh chấp hoặc nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp khi Tòa án chưa thụ lý vụ án pháp luật tại điểm b khoản 4 Điều này thì Tòa án địa thế căn cứ pháp luật tại Điều 6 Luật TTTM để phủ nhận thụ lý, xử lý. Trong trường hợp này, khi nhận được đơn khởi kiện Tòa án phải trả lại đơn khởi kiện, nếu đã thụ lý vụ án thì địa thế căn cứ lao lý tại điểm i khoản 1 Điều 192 BLTTDS ra quyết định hành động đình chỉ việc xử lý vụ án vì không thuộc thẩm quyền của Tòa án, trả lại đơn khởi kiện và những tài liệu gửi kèm theo đơn khởi kiện .
– Trường hợp người khởi kiện nhu yếu Tòa án xử lý tranh chấp, thì ngay sau khi nhận được đơn khởi kiện, Tòa án phải xác lập một trong những bên đã nhu yếu Trọng tài xử lý hay chưa .
Trong thời hạn 05 ngày thao tác kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện mà Tòa án xác lập người bị kiện, người khởi kiện đã nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, trường hợp người bị kiện, người khởi kiện chưa nhu yếu Trọng tài xử lý tranh chấp thì Tòa án xem xét thụ lý giải quyết theo thủ tục chung .
Trường hợp Tòa án đã thụ lý vụ án mà phát hiện tranh chấp đã có nhu yếu Trọng tài xử lý trước thời gian Tòa án thụ lý vụ án thì Tòa án địa thế căn cứ pháp luật tại điểm i khoản 1 Điều 192 BLTTDS ra quyết định hành động đình chỉ việc xử lý vụ án vì không thuộc thẩm quyền của Tòa án, trả lại đơn khởi kiện và những tài liệu gửi kèm theo đơn khởi kiện .

Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện, cụ thể:

1. Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện trong những trường hợp sau đây :
a ) Người khởi kiện không có quyền khởi kiện theo pháp luật tại Điều 186 và Điều 187 của Bộ luật này hoặc không có đủ năng lượng hành vi tố tụng dân sự ;
b ) Chưa có đủ điều kiện kèm theo khởi kiện theo lao lý của pháp lý .
Chưa có đủ điều kiện kèm theo khởi kiện là trường hợp pháp lý có pháp luật về những điều kiện kèm theo khởi kiện nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong những điều kiện kèm theo đó ;
c ) Sự việc đã được xử lý bằng bản án, quyết định hành động đã có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của Tòa án hoặc quyết định hành động đã có hiệu lực thực thi hiện hành của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp vụ án mà Tòa án bác đơn nhu yếu ly hôn, nhu yếu đổi khác nuôi con, biến hóa mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, nhu yếu biến hóa người quản lý tài sản, đổi khác người quản trị di sản, biến hóa người giám hộ hoặc vụ án đòi gia tài, đòi gia tài cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa gật đầu nhu yếu và theo lao lý của pháp lý được quyền khởi kiện lại ;
d ) Hết thời hạn pháp luật tại khoản 2 Điều 195 của Bộ luật này mà người khởi kiện không nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án, trừ trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc có trở ngại khách quan, sự kiện bất khả kháng ;
đ ) Vụ án không thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án ;
e ) Người khởi kiện không sửa đổi, bổ trợ đơn khởi kiện theo nhu yếu của Thẩm phán pháp luật tại khoản 2 Điều 193 của Bộ luật này .

Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng họ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, trụ sở mà không thông báo địa chỉ mới cho cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về cư trú làm cho người khởi kiện không biết được nhằm mục đích che giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện thì Thẩm phán không trả lại đơn khởi kiện mà xác định người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình giấu địa chỉ và tiến hành thụ lý, giải quyết theo thủ tục chung.

Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện không ghi khá đầy đủ, đơn cử hoặc ghi không đúng tên, địa chỉ của người bị kiện, người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan mà không sửa chữa thay thế, bổ trợ theo nhu yếu của Thẩm phán thì Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện ;
g ) Người khởi kiện rút đơn khởi kiện .

Theo lsvn.vn