Giải pháp nào cho đào tạo bóng đá trẻ Việt Nam?

Lên tuyển vẫn phải sửa kỹ thuật

Không hiếm lần, những phóng viên báo chí được tận mắt chứng kiến cảnh HLV Park Hang-seo hay trợ lý Lee Young-jin, Kim Han-yoon phải miệt mài chỉnh sửa động tác kỹ thuật cho học trò trong những buổi tập của U. 23 Nước Ta và thậm chí còn cả tuyển Nước Ta. Một thành viên của đội Nước Ta từng bật mý, khi mới dẫn dắt những đội tuyển Nước Ta, ông Park tỏ ra khá quá bất ngờ là nền tảng kỹ thuật của cầu thủ việt nam không có sự đồng nhất, điều này cũng khiến ông gặp khó khăn vất vả nhất định khi khai triển giáo án. Việc những CLB chơi sơ đồ khác nhau cũng không phải điều lạ trên quốc tế nhưng điểm chung là cầu thủ được đào tạo cơ bản giống nhau nên khi lên tuyển, HLV chỉ cần cho họ tập giải pháp. Còn tại việt nam, vì không tập quen với sơ đồ tân tiến mà những HLV quốc tế vận dụng nên cầu thủ phải mất một thời hạn để thích ứng .
HLV Phạm Minh Đức, người rất mát tay với bóng đá trẻ Nước Ta, hiện đang dẫn dắt đội U. 16 TP.HN, nói : “ Các CLB cần tăng tiền lương cho HLV những đội trẻ, tăng cả chính sách đãi ngộ cho những cầu thủ trẻ. Có sự chênh lệch không hề nhẹ giữa lương của HLV làm tại V-League và HLV làm đội trẻ vì nhiều đội dồn tiền của cho đội lớn. Mức thu nhập của HLV V-League hoàn toàn có thể xê dịch từ 50 – 100 triệu đồng / tháng, còn lương HLV đội trẻ chỉ khoảng chừng 15 – 20 triệu đồng / tháng. Vì thế, nhiều HLV không thích làm trẻ vì đã vất vả lại không có tiền ” .

Trung Ninh

Cựu HLV đội trẻ Viettel Đặng Phương Nam nhận xét : “ Hệ thống đào tạo bóng đá, đặc biệt quan trọng là bóng đá trẻ tại Nước Ta không theo một quy chuẩn chung nào hết. Mạnh ai nấy làm. Có nhiều CLB triển khai chuyên nghiệp và bài bản nhưng cũng không hiếm CLB chẳng tuân thủ theo quy chuẩn nào cả. Điều đó là một trong những nguyên do dẫn đến thực trạng bóng đá trẻ ở Nước Ta chưa có được sự không thay đổi, đồng nhất. Bóng đá trẻ tăng trưởng khi và chỉ khi được triển khai bởi một quy trình tiến độ yên cầu rất nhiều thứ, nhiều khâu, gồm có phải có lực lượng HLV giỏi ; công tác làm việc tuyển chọn tráng lệ, ngặt nghèo, chuyên nghiệp và bài bản ; điều kiện kèm theo cơ sở vật chất dồi dào, chất lượng, tân tiến ; mạng lưới hệ thống những giải đấu lứa tuổi nhiều mẫu mã, chuyên nghiệp. Tuy nhiên, gần như những khâu rất quan trọng này, tất cả chúng ta chưa làm được hoặc làm nhưng chưa đến nơi đến chốn. Bóng đá Nước Ta đã được tận mắt chứng kiến thành công xuất sắc rực rỡ tỏa nắng của lứa sinh năm 1995 – 1997. Nhưng đó là lứa mà công rất lớn lại thuộc về những CLB như HAGL, cộng với nhóm cầu thủ kĩ năng của Thành Phố Hà Nội, Viettel. Còn hiện tại, tất cả chúng ta có quyền lo ngại khi lứa trẻ giờ đây chưa được như trước và không biết liệu có được như lứa trước hay không ” .

Giải pháp nào cho đào tạo bóng đá trẻ Việt Nam? - ảnh 1

Lãng phí chất xám của giám đốc kỹ thuật

Một nền bóng đá muốn tạo dựng được hệ thống đào tạo xuyên suốt giữa các học viện, giữa các CLB, cần đến những nhà quản trị có tầm nhìn xa trông rộng, hoạch định được chiến lược lâu dài và quy tụ những “bộ não” giỏi. Trong đó vai trò quan trọng của giám đốc kỹ thuật (GĐKT) liên đoàn bóng đá phải được phát huy một cách tối đa. Bóng đá Việt Nam đã Việt Nam chưa biết cách sử dụng, khai thác triệt để năng lực của các vị GĐKT này. Không có mâu thuẫn trầm trọng giữa các bên nhưng Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và các vị cựu GĐKT dường như không tìm được tiếng nói chung nên hiệu quả công việc là cực kỳ mờ nhạt. Chiến lược phát triển bóng đá Việt Nam vì thế chưa được xây dựng một cách quy củ, có chiều sâu, chưa đem lại kết quả bền vững, ổn định. GĐKT VFF (với các cá nhân khác nhau) suốt thời gian dài vừa qua chưa thể hiện được vai trò vượt trội và mới chỉ là một miếng ghép nhỏ nhoi trong toàn bộ miếng ghép chung của bóng đá Việt Nam.

\ n

Cựu GĐKT người Đức Rainer Wilfeld từng chia sẻ: “Nhiệm vụ của tôi không phải đơn thuần là giúp bóng đá Việt Nam thắng ở giải đấu này, hay thắng một vài trận ở giải đấu khác mà lên khung cho toàn bộ bức tranh của bóng đá Việt Nam. Phát triển ra sao, cần đầu tư chỗ nào còn thiếu, còn yếu. Tôi đã đưa cho VFF bản kế hoạch đó. Nhưng VFF lại không thực hiện. Đó là điều tôi cảm thấy day dứt nhất”. Tương tự một chuyên gia người Đức khác, cựu GĐKT Jurgen Gede từng nói trên báo chí: “Tôi từng đề xuất tổ chức một vài buổi hội thảo với các HLV khắp đất nước nhưng trong suốt lúc tôi nói, không mấy ai tương tác thảo luận lại. Thế đã đành, hơn nửa thành viên tham gia hội thảo còn chẳng thèm quan tâm tôi nói gì, cứ ngồi bấm điện thoại. Thử hỏi tôi làm thế nào nữa”. Còn GĐKT hiện tại là ông Adachi đến giờ cũng thấy vai trò rất mờ nhạt. Dường như không thấy ảnh hưởng, kế hoạch nào cụ thể của ông với mặt bằng bóng đá trẻ VN, khiến cho nhiều người cảm thấy VFF đang lãng phí chất xám của các chuyên gia ngoại.

Nên chú trọng rèn tâm lý thi đấu cho cầu thủ trẻ

Cựu tuyển thủ Phan Thanh Bình hiến kế : “ Bóng đá trẻ Nước Ta còn chông chênh là do công tác làm việc đào tạo chưa chú trọng yếu tố rèn luyện tâm ý, giúp cầu thủ tự tin, không thay đổi cái đầu trong tranh tài. Các cầu thủ trẻ việt nam thực tiễn không hề yếu kém về trình độ kỹ thuật hay tư duy về mặt giải pháp. Điều họ yếu và cần bổ trợ chính là tâm ý. Nếu tâm ý tranh tài vững vàng cùng một cái đầu lạnh, tất cả chúng ta sẽ có được những lứa cầu thủ giỏi trong tương lai. Cũng chính vì tâm ý tranh tài không tốt nên những cầu thủ trẻ tiếp tục tỏ ra nóng vội trong những trường hợp hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý đơn thuần. Sự thiếu không thay đổi này khiến những pha giải quyết và xử lý cơ bản như đỡ một chạm, chuyền bóng và ở đầu cuối là dứt điểm không hề đúng mực. Đó là nguyên do vì sao lên tuyển mà họ phải được uốn nắn lại từ đầu. Nếu những lò đào tạo trẻ có nhiều HLV biết cách truyền lửa cho học trò, làm tốt công tác làm việc tâm ý thì chắc như đinh sẽ không có va vấp trong tương lai ”. T.K
Chuyên gia Đoàn Minh Xương nói : “ VFF, GĐKT Adachi cùng những CLB phải ngồi lại với nhau để cùng bàn về kế hoạch tổng thể và toàn diện của bóng đá trẻ Nước Ta, không nên mỗi bên đi một hướng thì mãi mãi chỉ là những đường thẳng song song. Cần phải đạt được sự đồng điệu từ khâu tuyển chọn, đào tạo cầu thủ, chính sách chăm nom, dinh dưỡng, học văn hóa truyền thống, thậm chí còn cho học sâu tiếng Anh để còn có thời cơ ra quốc tế. Phải có những HLV rất giỏi, gương mẫu để chăm sóc cho lứa trẻ. Công nghệ đào tạo cầu thủ không thiếu nhưng để vận dụng vào bóng đá Nước Ta thì cần phải kiến thiết xây dựng lại cho tương thích với thể trạng con người VN. Từ đó rút ra triết lý chung cho hàng loạt mạng lưới hệ thống đào tạo trẻ VN. Tôi xin nhấn mạnh vấn đề điều kiện kèm theo quản trị, nuôi dưỡng cầu thủ trẻ phải đạt chất lượng cao. Phải được tranh tài nhiều từ 30 – 40 trận / năm thay vì chỉ 15 trận. Ngoài tăng trưởng bóng đá học đường thì một giải pháp đặc biệt quan trọng khác nữa là phải nhất quyết chống xấu đi trong bóng đá trẻ, tẩy chay bệnh thành tích. Nếu biết cách chăm nom bóng đá từ gốc thì mới gặt hái được ngọn tử tế, ngon lành. Đừng làm bóng đá trẻ một cách nửa vời ” .