RB Leipzig – kẻ lạc loài của bóng đá Đức

Vì cơ cấu tổ chức độc lạ, Leipzig là đội bóng bị ghét bỏ ở Đức. Tuy nhiên, những bước tăng trưởng thần tốc của họ lại được xem như nguồn cảm hứng cho những CLB thấp cổ bé họng .Niềm vui của ban huấn luyện và các cầu thủ Leipzig sau khi vào bán kết Champions League tối 13/8. Ảnh: UEFA.Niềm vui của ban đào tạo và giảng dạy và những cầu thủ Leipzig sau khi vào bán kết Champions League tối 13/8. Ảnh : UEFA .Câu chuyện cổ tích được Leipzig kể từ năm 2009, nhưng phải ba năm sau đó, khúc cao trào mới Open .

Ralf Rangnick, người từng chắp cánh cho tài năng của Manuel Neuer và đưa Schalke 04 vào bán kết Champions League mùa 2010-2011, được bổ nhiệm vào vị trí Giám đốc Thể thao của Leipzig, theo lời mời từ Trưởng phòng Bóng đá toàn cầu Red Bull – Gerard Houllier. Sau buổi họp kéo dài bốn tiếng, Rangnick quyết định theo đuổi lối chơi tấn công cho Leipzig và tìm kiếm những cầu thủ phù hợp. Một yêu cầu bắt buộc, họ phải dưới 23 tuổi và giá rẻ.

Những mục tiêu của Rangnick chẳng mới, nếu như không muốn nói là đã được nhiều CLB khác đi trước vận dụng, như Porto hay Sevilla. Sinh sau đẻ muộn, Leipzig khó lòng cạnh tranh đối đầu với mạng lưới tuyển trạch phủ khắp toàn thế giới của những cây đa cây đề. Tuy nhiên, đội bóng Đức vẫn thành công xuất sắc. Naby Keita là một nổi bật. Tiền vệ người Guinea là hợp đồng kỷ lục của CLB, được mua với giá 35 triệu USD hè năm nay, nhưng hai năm sau, Leipzig vẫn thu lãi khi nhượng lại cho Liverpool với giá gần gấp đôi. Tương tự vậy là Timo Werner, người vừa cập bến Chelsea, vốn được chiêu mộ từ đội xuống hạng Stuttgart. Những trụ cột khác đến với đội bóng Đông Đức khi còn vô danh : cầu thủ chạy cánh người Thụy Điển Emil Forsberg từ Malmo, hay Marcel Sabitzer từ Rapid Vienna .

Bí quyết của Leipzig nằm ở chỗ, họ tuyển lựa và trui rèn cầu thủ theo hệ thống. Leipzig là một trong năm CLB bóng đá được Tập đoàn Red Bull tài trợ, cùng với Salzburg, Liefering (Áo), New York Red Bulls (Mỹ) và Red Bulls Brasil (Brazil). Bất cứ cầu thủ trẻ nào, nếu được hệ thống Bóng đá toàn cầu của Red Bull phát hiện, đều có thể tìm thấy cơ hội chơi bóng ở đội một, tại một trong năm đội kể trên. Tyler Adams, người vừa ghi bàn quyết định loại Atletico được phát hiện từ New York Red Bulls lúc 11 tuổi. Sáu năm sau, anh ra mắt đội một và thêm hai năm đạp cỏ MLS, cầu thủ đa năng này được chuyển đến Leipzig. Sabitzer, người in dấu giày trong cả hai bàn tối 13/8, cũng vậy. Sau khi ký hợp đồng với Leipzig, tiền vệ người Áo được cho mượn một năm tại Salzburg để tích lũy kinh nghiệm. 21 tuổi, Sabitzer trở về, giữ vị trí trụ cột suốt năm mùa qua, và hiện là cây săn bàn số một sau khi Werner ra đi.

Mô hình mà Red Bulls theo đuổi tựa như như City Football Group của những ông chủ Man City, nhưng thành công xuất sắc hơn trong việc biến những cầu thủ trẻ thành ngôi sao 5 cánh. Nhiều học viện chuyên nghành bóng đá khét tiếng như La Masia – rất giỏi trong việc phát hiện và rèn kỹ năng và kiến thức cho cầu thủ, nhưng bí đầu ra ở đội một. Southampton, Ajax thường phải bán lúa non vì sức ép kinh tế tài chính. Còn Red Bulls, với đại diện thay mặt tiêu biểu vượt trội là Leipzig, có cả hai. Họ vừa tạo ra những cầu thủ hợp triết lý, vừa có đủ đầu ra cho những thành viên học viện chuyên nghành : Hàng loại A đến Leipzig, loại B tới Salzburg, còn thấp hơn thì rèn luyện thêm hoặc gật đầu chờ thời .Upamecano được chọn là cầu thủ hay nhất trận đấu tối 13/8. Anh là thành viên tuyển Pháp vô địch U17 châu Âu 2015, từng chơi ở Liefering và Salzburg. Ảnh: UEFA.Upamecano được chọn là cầu thủ hay nhất trận đấu tối 13/8. Anh là thành viên tuyển Pháp vô địch U17 châu Âu năm ngoái, từng chơi ở Liefering và Salzburg. Ảnh : UEFA .Để Giao hàng cho cả một mạng lưới hệ thống khổng lồ như vậy, Red Bull góp vốn đầu tư nhiều trang bị tối tân. Tại cơ sở Q. Liefering, Salzburg ( Áo ), họ có sáu sân bóng ngoài trời, một sân trong nhà, một phòng gym, một phòng vật lý trị liệu, một phòng tập thể lực có gắn chip đủ phân phối cho 200 học viên. Mọi thông số kỹ thuật cầu thủ trong quy trình tập luyện đều được tích lũy và nghiên cứu và phân tích trên máy tính. Thay vì tập chung giáo án, mỗi cầu thủ sẽ có một chương trình riêng. Nhiệm vụ của họ là đăng nhập thông tin tài khoản lúc vào phòng tập, nuốt trọn giáo án rồi chờ phản hồi từ HLV. Nhờ những công nghệ tiên tiến được trang bị tới tận răng này, đội U19 Salzburg vô địch UEFA Youth League năm 2017, chỉ ba năm sau khi học viện chuyên nghành Open .Bóng đá chỉ là một trong nhiều mảng thể thao mà Red Bull góp vốn đầu tư, bên cạnh hai đội xe F1. Tuy nhiên, đó là mảng mũi nhọn, giúp tập đoàn lớn dễ tiếp thị hình ảnh nhất tới công chúng. Năm 2009, khi đã cơ bản triển khai xong một hệ sinh thái Red Bull ở nhiều nước, hãng nước tăng lực có trụ sở tại Áo muốn có một cái tên tiên phong trong môn thể thao vua. Ban đầu, họ định chọn Dynamo Dresden hoặc Sachsen Leipzig, những CLB giàu truyền thống cuội nguồn ở Đông Đức, để rút ngắn hành trình dài lên Bundesliga, nhưng rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn từ những nhóm ultra khiến Red Bull chọn SSV Markranstadt, một CLB được ví như bé hạt tiêu và tranh tài ở giải đấu hạng Năm – theo thứ tự phân hạng của bóng đá Đức .Trong xã hội Đức, không gì phân biệt rõ nét hai miền Đông – Tây như bóng đá. Trong đội hình vô địch World Cup năm trước, duy nhất Toni Kroos đến từ Đông Đức. Chớp lấy đặc thù này, Red Bull chủ trương kiến thiết xây dựng truyền thống lại từ đầu cho đội bóng họ mua, và không gì thuận tiện hơn một CLB ở Đông Đức, nơi người hâm mộ chưa khi nào thôi tham vọng được sánh ngang những đế chế như Bayern Munich, Borussia Dortmund. Từ chỗ thiếu tín nhiệm và phản đối, lượng người theo dõi đến Red Bull Arena cổ vũ Leipzig ( tiền thân là SSV Markranstadt ) tăng đều hàng năm, từ chỗ hơn 2000 những năm đầu thập niên 2010, giờ mỗi trận họ đón hơn 40.000 lượt người theo dõi .Đẳng cấp một CLB không hề chỉ được xây dựa trên truyền thống cuội nguồn mà còn được bù đắp từ những nỗ lực hiện tại. Quá khứ của Leipzig là một trang giấy trắng, nhưng hiện tại của họ được lấp đầy bằng rất nhiều tiền. 30 triệu USD ngân sách tái tạo mạng lưới hệ thống giảng dạy trẻ, 60 triệu đến 80 triệu USD tiền mua cầu thủ mỗi mùa trong bốn năm qua. Khi Ralf Rangnick đến Leipzig năm 2012, mọi sự đã chín muồi. Thầy cũ của Neuer chuyên tâm vào việc làm ông giỏi nhất : duy trì triết lý CLB bằng những cầu thủ có sẵn hoặc mua về. Hết mùa năm ngoái – năm nay, họ giành quyền lên chơi Bundesliga, và lập kỷ lục thăng bốn hạng trong vòng sáu năm. Trong quãng thời hạn Rangnick ở Leipzig, đôi lúc CLB bị lệch quỹ đạo. Mỗi lần như vậy, ông không nề hà chuyện ngồi ghế HLV ( hai lần ), vì tin rằng bất kể HLV nào khác, nếu không hiểu tư tưởng tăng trưởng của CLB, đều có năng lực phá hỏng thành quả suốt một thập niên qua .Đội bóng Leipzig năm 2009, mùa bóng đầu tiên của họ sau khi được Red Bull mua và cải tổ.

Đội bóng Leipzig năm 2009, mùa bóng đầu tiên của họ sau khi được Red Bull mua và cải tổ.

” Nó mang lại cho bạn đôi cánh … “, người sáng lập kiêm Giám đốc Điều hành Leipzig, Dietrich Mateschitz từng nói về triều đại Red Bull, ám chỉ khẩu hiệu toàn thế giới hóa của tên thương hiệu. Tất nhiên, Mateschitz không chỉ nhắc đến thức uống nguồn năng lượng của tập đoàn lớn, mà còn là triết lý đa vương quốc, đa nền tảng mà Red Bull thiết kế xây dựng. Ông từng phải chạy vạy khắp Đông Đức, nơi có nhiều CLB đã xây dựng hoặc giải thể từ khi nước Đức thống nhất năm 1990, cũng là nơi mà những giải đấu hạng bán chuyên ( từ hạng Tư trở xuống ) được tổ chức triển khai với thể thức khác hẳn nhau. Ngay cả khi Mateschitz đàm phán mua thành công xuất sắc SSV Markranstadt và đổi tên thành RasenBallsport Leipzig, một đội mới toanh được xây dựng ở Markranstadt lấy lại tên này, chơi ở giải hạng Bảy theo luật mà mỗi đội ra sân có tới 15 người .Tạo dựng, tăng trưởng, thoái trào rồi sụp đổ, quy trình ấy diễn ra liên tục với bóng đá Đông Đức nhiều thập niên. Cho tới lúc Leipzig lên Bundesliga năm năm nay, thành phố này mới chấm hết 22 năm không đội nào chơi ở giải số 1 nước Đức. Guido Schafer, đảm nhiệm tiếp thị quảng cáo của thành phố Leipzig nói : ” Điều này tốt cho thành phố, tốt cho Đông Đức. Cả thành phố yêu quý RB Leipzig, bên cạnh hai CLB truyền thống cuội nguồn là Chemie và Lok Leipzig. Ai cũng hiểu, ý nghĩa của việc có một CLB như vậy đáng giá thế nào ” .Nhưng tình yêu dành cho Leipzig chỉ gói gọn trong thành phố. Luật của Liên đoàn bóng đá Đức ( DFB ) lao lý, bất kỳ CLB nào cũng phải hoạt động giải trí theo quy tắc ” 50 + 1 “, nghĩa là những thành viên, đa phần là người hâm mộ, phải chiếm hữu phần nhiều CP và có quyền quyết định hành động những chuyện như giá vé vào sân. Leipzig đối phó bằng cách họ chỉ trao quyền biểu quyết cho 17 thành viên, hầu hết là những người có quan hệ mật thiết với Red Bull. Thay vì duy trì Hội CĐV phần đông, lên tới gần 300.000 người như Bayern Munich, số lượng fan ruột của Leipzig chỉ vài trăm. Nguyên do là phí hội viên của Leipzig lên đến gần 1.000 USD, thay vì khoảng chừng 60-70 USD như những đội bóng khác .Red Bull và những người làm bóng đá ở Leipzig chủ trương xây một đội bóng khác với cách truyền thống lịch sử. Họ bảo lưu quan điểm ấy mặc kệ phản ứng kinh hoàng từ hầu hết những CLB Bundesliga. Xe buýt của Leipzig từng bị CĐV Cologne chặn khi tới sân khiến trận đấu chậm hàng chục phút. Một chiếc đầu bò ( hình tượng của Leipzig ) bị một nhóm CĐV ultra đập nát và vứt xuống sân Red Bull Arena. CĐV Dortmund từng khước từ đến Red Bull Arena với nguyên do ” không hề đút tiền vào túi Red Bull “. Khi Leipzig cạnh tranh đối đầu Wolfsburg, một CLB cũng tăng trưởng gần giống họ và được hãng xe Volkswagen hỗ trợ vốn, tạp chí bóng đá nổi tiếng Đức Kicker châm biếm gọi đây là trận ” El Plastico “, một cách chơi chữ liên hệ với trận ” El Clasico ” ở La Liga, ám chỉ hai đội đều là những CLB bằng nhựa – tăng trưởng không bền vững và kiên cố .CĐV các đội bóng đối lập giăng biểu ngữ phản đối Red Bull: Không bóng đá là Red Bull.CĐV những đội bóng trái chiều giăng biểu ngữ phản đối Red Bull : ” Không bóng đá vì Red Bull ” .Vượt lên trên toàn bộ, Leipzig vẫn giữ đà tiến lên phía trước. Ba trong bốn mùa gần nhất, họ cán đích Bundesliga trong top 3. Và khi lượng đã đủ, Leipzig khởi đầu biến hóa về chất. Đội bóng Đức lần lượt vượt qua những tên tuổi gạo cội ở Champions League là Tottenham và Atletico để lần tiên phong trong lịch sử vẻ vang vào bán kết giải đấu số một châu Âu. Có một cụ thể đáng quan tâm, Leipzig đã đạt đỉnh thành công xuất sắc trong năm chuyển giao quyền lực tối cao ở vị trí Giám đốc Thể thao, khi Rangnick nhường ghế cho Markus Krosche .James Powell, Giám đốc Điều hành Red Bull tại Carteret Capital, cho biết Leipzig nói riêng và đế chế Red Bull nói chung cùng hưởng lợi từ mạng lưới hệ thống toàn thế giới. Từng thành viên trong ngôi nhà Red Bull vừa bảo vệ tiềm năng thể thao vừa hoàn toàn có thể tịch thu vốn góp vốn đầu tư trong thời gian ngắn. Chẳng hạn thương vụ làm ăn trao đổi Hannes Wolf, Amadou Haidara giữa Salzburg và Leipzig hồi hè 2019 cùng giúp hai đội thu lãi ròng từ hoạt động giải trí chuyển nhượng ủy quyền ( nguyên do sâu xa nằm ở cách ghi dòng tiền trong báo cáo giải trình kinh tế tài chính của một CLB bóng đá ). Hoặc HLV Jesse Marsch đã thao tác ở ba CLB của nhà Red Bull là Thành Phố New York, Leipzig và Salzburg .

Trái ngọt của Leipzig hôm nay vốn được tính toán kỹ từ 10 năm trước, khởi đầu từ việc bổ nhiệm Gerard Houllier vào vị trí Trưởng phòng Bóng đá toàn cầu. Nhờ quan hệ rộng rãi ở quê nhà, Houllier mang đến cho Leipzig rất nhiều trụ cột vốn là tuyển thủ U21 Pháp như Dayot Upamecano, Ibrahima Konate, Nordi Mukiele, và Christopher Nkunku. Một ngày không xa, chính những cầu thủ này có thể đá các đàn anh như Raphael Varane, Paul Pogba, hay N’Golo Kante lên ghế dự bị.

Lúc ấy, tiềm năng của Leipzig ở Champions League chắc như đinh không còn là ” tiến càng xa càng tốt ” như lời HLV Julian Nagelsmann nói trước trận gặp Atletico .

Thắng Nguyễn (theo BBC)