Vì sao bóng bàn Trung Quốc thống trị thế giới?

Việc những tay vợt gốc Hoa, khoác áo Trung Quốc hay đã được nhập vai lính đánh thuê hay nhập tịch nhiều nước, thi nhau thống trị làng bóng bàn là điều đã được nói quá nhiều. Bản list những nhà vô địch quốc tế và Olympic đã được kê tên biết bao người Hoa, tuy thế, phải chăng nguyên do sâu xa của sự thống trị này xem ra vẫn còn là câu hỏi chưa có lời lý giải thỏa đáng. Chúng tôi xin lạm bàn vài ý nhỏ .

1.  Khi bóng bàn trở thành quốc sách

Người Trung Quốc cũng yêu thể thao lắm, do đó ngay sau ngày xây dựng nước, đích thân quản trị Mao Trạch Đông đã rất ủng hộ việc tăng trưởng nền thể dục thể thao ( TDTT ), mà cá thể tôi có cảm xúc ngay từ đầu họ đã có cái nhìn tập trung chuyên sâu vào những cái mà họ muốn. Ông Mao yêu bóng đá và bóng bàn ( vụ lượn lờ bơi lội là chuyện khác ), và nhà nước Trung Quốc sớm tập trung chuyên sâu vào hai môn này cũng số ít môn khác .

Về bóng đá có 1 sự kiện rất đáng nói: sau trận thua của đội tuyển Trung Quốc trước đội tuyển Tiệp Khắc vào năm 1958 ngay trên sân Tiên Nông Đàn – Bắc Kinh, Bộ Thể thao Trung Quốc liên hệ với CLB Botafogo của Brazil để mời sang thi đấu và qua đó học tập lối đá của các vũ công Samba.

Câu chuyện thật buồn cười : Do “ cơ chế thị trường ”, khởi đầu hai bên giao ước hễ đội khách ghi một bàn vào lưới chủ nhà, họ sẽ nhận 5.000 USD. Thế rồi tin này lộ ra, người theo dõi trên sân hàng loạt đếm rõ to số tiền sau những bàn thắng khiến chủ nhà bẽ mặt và bàn với khách để biến hóa, phương pháp mới là cứ mỗi trận chủ nhà sẽ trả 50.000 USD. Và xung quanh sân này, chủ nhà đã đặt đến 8 máy quay loại lớn ( máy rất to với cuộn băng lớn ở trên ) để ghi hình .
Thấy vậy, những vũ công Samba đã chơi bóng theo kiểu gôn tôm mà không ghi bàn gì cả khiến chủ nhà tức tối hủy luôn hợp đồng, kết thúc vấn đề. Và ngay lập tức, người Trung Quốc cho rằng họ khó tiến lên bằng bóng đá, thay vào đó nên tăng trưởng bóng bàn. Nhận thức đúng đắn ấy đã dẫn đến hiệu quả nhãn tiền, chỉ ít năm sau, lần lượt hai tay vợt Dung Quốc Đoàn và Khâu Trung Huệ trở nên 2 nhà vô địch quốc tế. Lập tức thể thao Trung Quốc sôi sục hẳn. Thủ tướng Chu Ân Lai tiếp đón nhà vô địch, quản trị Mao Trạch Đông khuyến khích trào lưu và từ đấy bóng bàn Hoa lục lên như diều .
Vì sao bóng bàn Trung Quốc thống trị thế giới? - ảnh 1

tin liên quan

Môn bóng bàn ở Olympic đang trở thành ‘giải Trung Quốc mở rộng’
Hằng năm, bóng bàn Trung Quốc lại tận mắt chứng kiến những cuộc chia tay của những tay vợt giỏi. Họ rời quê nhà để Giao hàng nước khác. Tuy nhiên, bóng bàn Trung Quốc vẫn cứ chễm chệ ngôi vương .
Phát triển bóng bàn đã trở thành quốc sách nên chỉ dăm năm sau đó, bóng bàn Hoa lục Open thế hệ vàng và lần lượt đánh chiếm mọi thành trì của bóng bàn quốc tế. Những cái tên như Trang Tác Đống, Lý Phú Vinh, Từ Dần Sinh, Trương Nhiếp Lâm vang danh quốc tế, trong đó họ Trang đả bại tay vợt NHật Bản Oghimura tới 2 lần khiến quốc tế bóng bàn xem cú giật sung “ made in Trung Quốc ” lên ngôi thay thế sửa chữa cho quả giật cầu vồng của Nhật Bản. Kỹ thuật cắt bóng như “ mò trăng đáy biển ” của họ Trương làm cả quốc tế kinh ngạc .
Sau đó không lâu, Trang Tác Đống vào Quốc hội, Lý Phú Vinh là sếp lớn ngành TDTT … và với quốc sách coi bóng bàn là một thể thao số một, thể thao Trung Quốc liên tục cho sinh ra những tên tuổi lớn từ Đặng Á Bình đến những Mã Long, Dinh Ning giờ đây. Chưa hết. người Trung Quốc còn có chương trình “ ngoại giao bóng bàn ” để làm chính trị trong thời kì cuộc chiến tranh lạnh. Việc cố vấn Kisinge qua thăm Trung Quốc và bắt tay bà Giang Thanh khi nói về bóng bàn đã là sự kiện như một cú hích cho sự tăng trưởng bóng bàn ở một số ít vương quốc … Tuy thế, thắc mắc về nguồn gốc kỹ năng và kiến thức chơi bóng bàn của người Trung Quốc vẫn là điều cần được bàn đến .

2. Một thoáng liên hệ

Có nhà dân tộc bản địa học đã nghiên cứu và phân tích : người Kenya và Ethiopia chạy dai sức nhất quốc tế vì lịch sử dân tộc cho thấy cha ông những bộ tộc ở vùng Đông Phi này có chặng đường dài nhất để mưu sinh trong suốt cuộc sống. Còn dân Jamaica chạy nhanh nhất bởi đa phần ngư dân vùng đất này vẫn mưu sinh khi chân đi dưới nước nông, cho nên vì thế ngay từ nhỏ, tần suất của bước đi đã cao hơn nhiều dân tộc bản địa khác .
Còn về bóng bàn, họ thấy những dân tộc bản địa châu Á, quanh năm hái lượm và bằng tay thủ công đan lát … nên sẽ khéo tay hơn là khéo chân, dễ thích nghi bóng bàn. Và có lẽ rằng người Trung Quốc cũng hiểu điều này. Cho nên sau bóng bàn là cầu lông, Trung Quốc đều tăng trưởng rất tốt. Chưa hết, những nhà nghiên cứu lại rút ra rằng những dân tộc bản địa nào ăn bằng dao, dĩa thường cầm vợt ngang khi chơi bóng bàn, còn những dân tộc bản địa nào ăn bằng đũa sẽ cầm vợt dọc. Đó là thực sự và những nhà vô địch vừa nêu trên của Trung Quốc đều cầm vợt dọc .
\ n

Vì sao bóng bàn Trung Quốc thống trị thế giới? - ảnh 2

Reuters

HLV Olympic Ma Long cầm vợt dọc

Cho nên giới bóng bàn Trung Quốc đã góp vốn đầu tư có trọng điểm cho bóng bàn, cho những tay vợt nhí cầm vợt dọc, cho đến khi quốc tế bóng bàn tìm mọi cách ngăn ngừa cơn lốc bóng bàn Hoa lục bằng những quy định về luật chơi : tăng kích cỡ trái bóng ( hạn chế tiến công ), luật phát bóng còn có 2 trái một lần và phải tung bóng cao 40 cm, vuông góc với bàn tay, lao lý về keo dán mặt vợt … cũng không hiệu suất cao. Thế rồi, khi bóng bàn quốc tế đã thức ngộ phần nào về sự lợi hại của những tay vơt Hoa luc, 1 số ít vương quốc đã đi sâu nghiên cứu và điều tra và đã Open số ít tài danh, trong đó điển hình nổi bật như Wadlner của Thụy Điển hai lần vô địch quốc tế .

Ngay lập tức, bón bàn Trung Quốc cử thám tử nghiên cứu kỹ về cây vơt được mang danh “Mozart trên bàn bóng” này, sau đó đào tạo cả quân xanh na ná cây vơt kia rồi dần dần vượt lên. Hiện tại đại diện ưu tú nhất của bóng bàn Trung Quốc lại cầm vợt ngang, có điều họ đã sử dụng được những lợi thế của vợt dọc ngay trong cách cầm vợt ngang! Vài nét liên hệ như thế để trở lại vấn đề, bóng bàn Việt Nam đã làm được gì trong quá trình phát triển của mình?

3. Nhìn lại sân nhà

Công bằng mà nói, bóng bàn Nước Ta tác động ảnh hưởng khá nhiều từ Trung Quốc. Chúng ta từng thuê những chuyên viên Trung Quốc như Lý Nhân Tô, Thái Minh Khu cho đến Hà Tích Thân, Ngũ Thanh Vỹ, tuy nhiên về tổng thể và toàn diện, tất cả chúng ta quá hời hơt trong việc tăng trưởng, biểu lộ qua mấy yếu tố sau :
Một là, về tổng thể và toàn diện thì thể thao Nước Ta vẫn góp vốn đầu tư giàn trải thiếu trọng điểm, dù Olympic năm nay có tân tiến. Riêng môn bóng bàn làm rất hời hợt, Liên đoàn bóng bàn Nước Ta chưa tiêu biểu vượt trội về nhân sự. Chưa xác lập nổi một kế hoạch đường dài cho môn thể thao mà mình trọn vẹn hoàn toàn có thể tăng trưởng khá mạnh so với khu vực .
Hai là, chất lượng huấn luyện và đào tạo trẻ còn nhiều yếu tố phải bàn, trong đó có yếu tố kinh phí đầu tư. Người Trung Quốc đã góp vốn đầu tư kỹ khi xem môn bóng bàn là quốc hồn từ rất sớm, còn tất cả chúng ta vẫn còn rất lúng túng .

Vì sao bóng bàn Trung Quốc thống trị thế giới? - ảnh 3

Reuters

HLV Liu Guoliang (giữa) cùng các VĐV bóng bàn Trung Quốc vừa đoạt HCV Olympic nội dung đồng đội

Ba là, thiếu thầy giỏi. Tôi từng ái ngại khi thấy những chỉ huy khá chung chung của những HLV ở ta khi trò tranh tài ( chưa nói việc dẫn quân đi mà không có thông tin, xem nhầm lịch, để trò đánh nhau ), trong khi họ lại khác hẳn. Một lần, tôi nỗ lực “ soi ” kỹ khi HLV Wang Hao chỉ huy Ma Long tranh tài ở ASIAD năm 2010. Bên ngoài ông thầy không dài dòng mà chỉ 2 từ “ Xien tả ” ( đánh trước ) mà thôi, thật đáng tâm lý .
Thể thao đỉnh điểm thật công phu, nhưng khi đạt đến đỉnh, nó hoàn toàn có thể đem đến cho quốc gia những quyền lợi tuyệt vời khác và để có được điều ầy, cần sự chăm sóc kĩ lưỡng mà không hời hợt và ăn xổi. Bài học về sự thống trị quốc tế bóng bàn của Trung Quốc xem ra vẫn mang tính thời sự với thể thao Nước Ta .