Cần làm gì để gỡ “thẻ vàng” trong khai thác hải sản?

Ban Thời sự-Thứ ba, ngày 02/11/2021 06:10 GMT+7

“Đánh giá rất cao” là cụm từ mà Ủy ban châu Âu dành cho những cố gắng, nỗ lực thời gian qua của Việt Nam trong việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định IUU (gỡ thẻ vàng thủy sản). Tuy nhiên, cơ quan này vẫn nêu ra một số tồn tại mà chúng ta vẫn chưa giải quyết được, trong đó có cả việc quản lý, vận hành hệ thống thiết bị giám sát hành trình đối với tàu cá.

Cuối tuần qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có cuộc họp trực tuyến với Ủy ban châu Âu ( EC ) về gỡ ” thẻ vàng ” IUU. Tại cuộc họp, EC chứng minh và khẳng định, Việt Nam rất nỗ lực, đặc biệt quan trọng có sự chăm sóc chỉ huy rất đơn cử từ Ban Bí thư, nhà nước, Thủ tướng nhà nước và những bộ ngành. Đây là tín hiệu đáng mừng trong quy trình gỡ khó cho ngành thủy hải sản, nhưng phía EC liên tục đưa ra 1 số ít sống sót mà tất cả chúng ta vẫn chưa làm được – hoàn toàn có thể làm tác động ảnh hưởng đến lộ trình gỡ thẻ vàng của thủy hải sản Việt Nam

Việt Nam nỗ lực gỡ “thẻ vàng” thủy sản

Ngày 23/10/2017, cùng với cảnh báo nhắc nhở ” thẻ vàng ” thuỷ sản, EC đưa ra 9 khuyến nghị nhu yếu Việt Nam thực thi .Sau 4 năm, số lượng tàu khai thác của nước ta đã giảm từ 128 nghìn xuống còn hơn 94 nghìn tàu. Cùng với đó là tăng nhanh nuôi biển. Số tàu trên 15 m lắp ráp thiết bị giám sát hành trình dài đến nay đạt trên 90,8 %Tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở những nước, quốc đảo Thái Bình Dương đã chấm hết. Số tàu cá vi phạm vùng biển những nước trong khu vực cũng đã giảm đáng kể qua từng năm .Công tác thực thi pháp lý, xử phạt nghiêm so với hành vi khai thác IUU đã được tăng cường với số vụ xử phạt là 2.700 vụ, tổng số tiền gần 66 tỷ đồng .Sau 2 đợt kiểm tra thực tiễn tại Việt Nam vào tháng 5/2018 và tháng 11/2019, Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu đã nhìn nhận cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và nỗ lực của Việt Nam trong việc chống khai thác phạm pháp IUU .Tuy nhiên, dù chứng minh và khẳng định Việt Nam đã có nhiều tân tiến và đang đi đúng hướng, EC vẫn còn liên tục đưa ra 4 nhóm khuyến nghị Việt Nam cần liên tục triển khai trong thời hạn tới .Cần làm gì để gỡ thẻ vàng trong khai thác hải sản? - Ảnh 1.

Ảnh minh họa: Báo Đầu tư

Hiệu quả từ mô hình cộng đồng giám sát IUU

Trong suốt 4 năm qua, Việt Nam bằng nhiều nỗ lực với những hình thức khác nhau để sớm gỡ thẻ vàng thủy hải sản. Nhiều quy mô hay đã sinh ra nhằm mục đích tuyên truyền, nhắc nhở bà con ngư dân đánh bắt cá đúng vùng biển của ta. Tại Bình Thuận quy mô ” hội đồng giám sát IUU ” do Trung tâm Chuyển giao công nghệ tiên tiến và Dịch Vụ Thương Mại thủy hải sản Việt Nam ( FITES ) phối hợp với Hội nghề cá tỉnh Bình Thuận tiến hành tại xã Tân Thuận, huyện Hàm Thuận Nam đã mang lại những hiệu quả tích cực .Trong quy trình vươn khơi khai thác hải sản, nhiều ngư dân này tình nguyện nhận trách nhiệm theo dõi, giám sát việc chấp hành Luật thủy hải sản, những pháp luật về chống đánh bắt cá IUU. Khi phát hiện vi phạm, ngư dân sẽ thông tin và phối hợp với lực lương công dụng để ngăn ngừa, giải quyết và xử lý .Lúc mới xây dựng, Đội giám sát IUU hội đồng tại xã Tân Thuận có 49 người tham gia. Tất cả đều là những ngư dân địa phương. Đội hoạt động giải trí theo nội quy tự quản riêng ; nguồn quỹ hoạt động giải trí đa phần từ sự góp phần của những thành viên. Qua hơn 1 năm hoạt động giải trí, lúc bấy giờ Đội giám sát IUU hội đồng này, đã lôi cuốn sự tham gia của gần 180 thành viên .Anh Lê Xuân Huỳnh, Đội trưởng Đội Cộng đồng giám sát IUU, xã Tân Thuận, huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận, cho biết : ” Trước đây thực trạng tàu cá hành nghề giã cào bay, cào nhám, đánh thuốc nổ diễn ra tiếp tục … Sau khi quy mô tiến hành, những yếu tố trên đã giảm ” .

Hiệu quả bước đầu của mô hình này không chỉ giúp cộng đồng nâng cao trách nhiệm, chung tay cùng chính quyền địa phương, ngành chức năng bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn góp phần quan trọng vào việc chống khai thác IUU, giúp ngành thủy sản Việt Nam sớm đạt mục tiêu gỡ được “thẻ vàng” của EC vào năm 2022-2023.

” Còn một tàu đánh bắt cá trái phép, sẽ không rút ‘ thẻ vàng ‘ – Đó là khẳng định chắc chắn của phía EC trong những cuộc thao tác với Việt Nam. Dự kiến quý 1 năm sau phía EC sẽ sang Việt Nam kiểm tra trực tiếp tại những địa phương. Đây là quy trình tiến độ mang đặc thù quyết định hành động cho việc có hay không tất cả chúng ta hoàn thành xong tiềm năng gỡ ” thẻ vàng ” trong năm sau và muộn nhất là năm 2023 .

Chương trình Vấn đề hôm nay phát sóng ngày 1/11 với khách mời là ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ trao đổi chi tiết hơn về vấn đề này. Mời quý vị và các bạn theo dõi!

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!