Thử nghiệm mới với VAR ‘bán tự động’

Thử nghiệm mới với VAR 'bán tự động' - ảnh 1

Iraq hòa Oman 1-1 ; Qatar thắng Bahrain 1-0 ( bảng A ) ; Tunisia thắng Mauritania 5-1 ; UAE thắng Syria 2-1 ( bảng B ). Đó là 4 trận tiên phong vừa diễn ra trong ngày khai mạc của giải FIFA Arab Cup 2021. Giải này có 4 bảng, mỗi bảng lấy 2 đội vào vòng knock-out, chung kết diễn ra vào ngày 18.12. Đây là cuộc “ tổng diễn tập ” quan trọng cho World Cup 2022, cũng diễn ra vào đúng mùa này trong năm sau, tại Qatar. Các đội còn lại ở giải đấu này là Morocco, Ả Rập Xê Út, Jordan, Palestine ( bảng C ) và Algeria, Ai Cập, Li Băng, Sudan ( bảng D ) .
4 trận tiên phong diễn ra trong cùng một ngày, ở 4 khung giờ khác nhau đây đã là nét mới mê hoặc rồi. Qatar sẽ là nước chủ nhà World Cup nhỏ nhất, về diện tích quy hoạnh ( nước Nga vừa tổ chức triển khai World Cup 2018 rộng gấp 1.500 lần so với Qatar ). Do sân bãi gần nhau và mạng lưới hệ thống giao thông vận tải tuyệt vời, Qatar 2022 sẽ là kỳ World Cup tiên phong mà người ta hoàn toàn có thể xem tại sân đến 2 trận trong cùng 1 ngày. Còn người theo dõi truyền hình trên khắp quốc tế cũng nên sẵn sàng chuẩn bị với lịch tranh tài 4 trận / ngày ( không phải chỉ ở lượt cuối vòng bảng ) .
Thử nghiệm quan trọng nhất tại Arab Cup mà cả quốc tế, chứ không riêng gì FIFA, đang hào hứng chờ xem bản báo cáo giải trình đúc rút sau giải. Đó là khái niệm “ VAR bán tự động hóa ”. Như mọi người đã biết, VAR ( giải pháp hoặc mạng lưới hệ thống dùng video trợ giúp trọng tài ) còn rất nhiều chỗ chưa ổn. Một trong những rắc rối lớn nhất là dù xem đi xem lại trường hợp nghi việt vị, người ta vẫn không hề thống nhất quan điểm. Các đường kẻ trên màn ảnh chỉ giúp người xem hiểu rõ yếu tố ( tranh cãi chỗ nào, nghi phạm lỗi gì ), chứ không vấn đáp rõ câu hỏi đã việt vị hay chưa. Mối tương quan giữa thời gian người chuyền chạm bóng với thời gian kẻ vạch cũng không được biểu lộ một cách thuyết phục .

Thậm chí còn có “bí mật động trời” vừa được chính những người trong cuộc tiết lộ: những đường kẻ ấy không thật sự đáng tin. Từng có chuyện hệ thống VAR khi được khởi động lại và xử lý lại cùng một tình huống thì đưa ra hai kết quả khác nhau, giữa việt vị và không việt vị! Cho nên, FIFA đã âm thầm thử nghiệm suốt 2 năm qua về hệ thống “VAR bán tự động”, hoàn toàn mới mẻ so với những gì đã được biết đến. Thử nghiệm này chỉ được tiến hành trong hậu trường, và nay lại được thử nghiệm ở một giải đấu thật – Arab Cup 2021. Nếu có kết quả tốt đẹp, sẽ áp dụng tại World Cup 2022.

Một mạng lưới hệ thống camera được gắn ở mái che của sân vận động để thu lại tài liệu về những điểm cần nghiên cứu và phân tích trong một trường hợp hoài nghi việt vị : điểm xa nhất ( không tính tay ) của những cầu thủ tiến công, những cầu thủ phòng ngự, ở thời gian người chuyền chạm bóng. Thời điểm chạm bóng cũng được xác lập đúng mực, bằng kỹ thuật thuần túy. Tất cả được đưa vào máy đã lập trình và máy tự động hóa phản hồi “ việt vị hay chưa ”, truyền đến phòng VAR .
Có hai độc lạ so với trước đây : độ chuẩn tăng vọt, đáng an toàn và đáng tin cậy hơn, do mạng lưới hệ thống kỹ thuật mới sử dụng trí mưu trí tự tạo ; và thời hạn giải quyết và xử lý nhanh đến mức gần như đồng thời với diễn tiến thật. Gọi là “ tự động hóa ” vì chi tiết cụ thể này, nhưng chỉ là “ bán tự động hóa ”, vì tất yếu, những trọng tài vẫn phải thao tác. Vấn đề là phòng VAR được thông tin tác dụng “ nhanh như thật ” ( máy chỉ mất tối đa 2 phần ngàn giây để nghiên cứu và phân tích trường hợp ). Còn lại vẫn là những việc cũ : phòng VAR thông tin đến trọng kinh tế tài chính, và ông này là người sau cuối quyết định hành động mọi chuyện. Về mặt tài liệu, đã có máy móc bảo vệ rồi. Trọng tài chỉ lo phần việc “ của con người ”, ví dụ phán quyết mức độ tác động ảnh hưởng đến pha bóng của cầu thủ đứng ở vị trí việt vị …