Lắp đặt đèn sân bóng chuyền để ánh sáng phân bố đồng đều, không gây chói cho các cầu thủ là một trong những việc quan trọng nhất khi làm sân bóng chuyền. Bởi lẽ, khi chất lượng chiếu sáng không tốt, các cầu thủ sẽ bị hạn chế tầm nhìn, mắt phải điều tiết liên tục và phán đoán sai đường bóng nhiều hơn. Điều đó dẫn đến việc các cầu thủ sẽ nhanh mệt cũng như dễ bị chấn thương hơn.

Nếu bạn là chủ sân bóng chuyền, nhưng bạn chưa nắm rõ quy tắc chiếu sáng sân bóng chuyền thì sẽ rất khó để bạn chiếm hữu một sân bóng chuyền có chất lượng chiếu sáng tốt .
Để giúp bạn xử lý yếu tố trên, bài viết này tôi sẽ :

• Giới thiệu tiêu chuẩn chiếu sáng sân bóng chuyền và phạm vi áp dụng.
• Chọn loại đèn sân bóng chuyền phù hợp với từng đối tượng cầu thủ: nghiệp dư, bán chuyên nghiệp, chuyên nghiệp.
• Hướng dẫn bạn cách bố trí đèn led (dùng chip SMD).

Từ đó giúp bạn đủ kiến thức để có giàn đèn chiếu sáng đáp ứng tốt nhất nhu cầu tập luyện, thi đấu của các cầu thủ.

1. Tiêu chuẩn chiếu sáng sân bóng chuyền và khoanh vùng phạm vi vận dụng

a. Tiêu chuẩn chiếu sáng

Tiêu chuẩn chiếu sáng Châu Âu BS EN 12193 : 2007 khuyến nghị phong cách thiết kế những chỉ số chiếu sáng cho sân bóng chuyền trong nhà, ngoài trời như ở Bảng 1 .

Bảng 1: tiêu chuẩn chiếu sáng sân bóng chuyền (tiêu chuẩn BS EN 12193:2007)

Tùy vào mục tiêu của sân, như : sân dành tập luyện, tranh tài hội đồng ( Class III ), sân dành cho những cầu thủ Lever câu lạc bộ ( Class II ), sân dành cho những cầu thủ Lever quốc tế ( Class I ). Các chỉ số chiếu sáng sẽ vận dụng tương ứng theo những cột ở Bảng 1 .
Ví dụ : lắp đèn sân bóng chuyền ngoài trời, chuyên dùng cho những cầu thủ Lever câu lạc bộ. Yêu cầu những chỉ số chiếu sáng phải đạt : Eh ave > 200, Emin / Eh ave > 0.6, Ra > 60. ( hàng màu xanh ở Bảng 1 ) .
Trong đó :

• Eh ave: độ rọi trung bình trên bề mặt ngang. Đo tại độ cao 1m so với mặt sân.
• Eh min/Eh ave: là tỷ số giữa độ rọi tối thiểu và trung bình trên bề mặt ngang. Chỉ số này dùng để đánh giá mức đồng đều độ rọi giữa các điểm trên sân.
• Ra: mô tả khả năng tái tạo chính xác màu sắc của vật thể mà nguồn sáng chiếu sáng.

b. Phạm vi vận dụng

Phần sân chính có kích cỡ không đổi 18 mx9m và phần lan rộng ra có kích cỡ biến hóa .
Tùy thuộc vào đối tượng người dùng sử dụng sân mà tổng kích cỡ của sân sẽ khác nhau. Dao động trong khoảng chừng ( 24 m – 34 m ) x ( 15 m – 19 m ) như ở Hình 1. Chẳng hạn, những sân dành cho cầu thủ Lever quốc tế thì tổng size sân là 19 mx34m .

Hình 1: kích thước sân bóng chuyền, gồm phần sân chính và phần mở rộng theo chuẩn quốc tế

Trong trận đấu, cầu thủ sẽ vận động và di chuyển khắp mọi nơi trong cả phần sân chính và phần lan rộng ra .
Vì vậy .
Ánh sáng phải được phân bổ đều ở mọi điểm trong phạm vị sân, gồm có cả phần lan rộng ra. Để mắt cầu thủ không phải điều tiết khi phát bóng, trao đổi với ban huấn luyện và đào tạo. . .

2. Các loại đèn sân bóng chuyền

Trên thị trường lúc bấy giờ có những loại đèn chiếu sáng sân bóng chuyền phổ cập sau :

a. Bóng đèn cao áp sân bóng chuyền

Hình 2: hình ảnh bóng đèn cao áp sân bóng chuyền

Là loại bóng đèn sân bóng chuyền thế hệ cũ, đèn có những đặc thù :

• Tuổi thọ ngắn: từ 10.000h đến 20.000h.
• Bộ đèn gồm nhiều bộ phận: bóng đèn, ballast, tụ bù, hộp đèn.
• Khi bật thì cần một khoảng thời gian đèn mới đạt đến độ sáng tối đa (5 – 7 phút).
• Khi tắt thì cần phải chờ cho đèn nguội hẳn mới bật lại được (4 – 12 phút).
• Sau một thời gian sử dụng, đèn hay bị nhấp nháy, phát ra tiềng ồn. . .

Ngoài ra, dùng đèn cao áp thì phải lắp ráp đèn đúng theo nhu yếu của đơn vị sản xuất. Nếu không, đèn sẽ khó khởi động, hoạt động giải trí không không thay đổi và tuổi thọ bị giảm xuống .
Lời khuyên của tôi dành cho những chủ sân bóng chuyền là không nên dùng bóng đèn cao áp. Vì sử dụng bóng đèn sân bóng chuyền cao áp rất phiền phức và đèn tiêu tốn khá nhiều điện. ( gấp đôi so với đèn led )

b. Đèn led sân bóng chuyền dùng chip led COB

Đèn dùng chip led COB, thông dụng ở những sân bóng chuyền lúc bấy giờ, có cấu trúc như Hình 3 .
Mỗi một chip led COB 50W sẽ có một chóa nhôm để quy tụ chùm sáng. Mỗi bộ đèn sẽ được ghép từ 2 đến 8 chip led COB 50W như trên Hình 3 .

Hình 3: hình ảnh đèn led sân bóng chuyền dùng chip led cob

Bộ đèn led sân bóng chuyền dùng chip led COB có những đặc thù :

• Chỉ số hoàn màu thấp, màu sắc ánh sáng không đẹp.
• Độ đồng đều ánh sáng thấp.
• Sau một thời gian sử dụng, sẽ xuất hiện một vài chip led COB hỏng. Nguyên nhân là do chip led COB tản nhiệt kém.
• Đèn không truyền được ánh sáng đi xa, loại đèn này chỉ có thể treo thấp, phục vụ cho các sân dành cho đối tượng cộng đồng (Class III).

Lời khuyên của tôi dành cho các chủ sân bóng chuyền là không nên dùng loại đèn led này. Vì đèn dùng chip led COB luôn phát ra ánh sáng có độ đồng đều thấp.

Dẫn đến .
Tạo ra hiện tượng kỳ lạ đổ bóng trên sân, làm cản trở tầm nhìn, làm cho những cầu thủ nhanh mỏi mắt. Chưa kể, khi có chip led COB hỏng thì .
Trước hoặc sau khi thay chip led COB mới, độ đồng đều ánh sáng sẽ thấp hơn hẳn thông thường .

c. Đèn led sân bóng chuyền dùng chip led SMD

Nếu chú ý những đèn chiếu sáng sân thể thao nói chung và đèn sân bóng chuyền nói riêng. Bạn sẽ nhận thấy một điều :
Tất cả những bộ đèn có phân khúc từ cấp trung cho đến hạng sang đều dùng chip led SMD .
Nguyên nhân chính là do :

• Chip led SMD phát ra ánh sáng có chỉ số hoàn màu cao hơn chip led COB.
• Độ đồng đều ánh sáng cao, giúp mắt ít phải điều tiết khi cầu thủ di chuyển trên sân.
• Đèn tản nhiệt tốt hơn, tuổi thọ cao hơn so với đèn dùng chip led COB.

So với đèn cao áp và đèn COB, đèn dùng chip led SMD có nhiều ưu điểm tiêu biểu vượt trội hơn. Do đó, đây là loại đèn led mà tôi khuyên bạn nên chọn dùng cho sân bóng chuyền .
Tuy nhiên .
Ngoài chip led, một bộ đèn còn có nhiều bộ phận khác nữa, như thấu kính, bộ nguồn. .. Chất lượng ánh sáng, độ bền của một bộ đèn cũng sẽ nhờ vào vào những bộ phận này .

Vậy, làm thế nào để chọn được bộ đèn dùng chip led SMD phù hợp nhất với trình độ cầu thủ, điều kiện sân bãi? Bạn hãy xem hướng dẫn chọn đèn ở phần tiếp theo.

3. Hướng dẫn cách chọn đèn led cho sân bóng chuyền tương thích ( đèn dùng chip led SMD )

a. Chọn module quang học của đèn led sân bóng chuyền

Module quang học gồm có chip led SMD ( khuyến nghị chọn dùng ), thấu kính, chao đèn, visor. Ánh sáng phát ra từ chip led sẽ đi qua thấu kính trước khi chiếu đến khoanh vùng phạm vi tiềm năng .
Thấu kính ( còn được gọi là lens ) được xem là thành phần quan trọng nhất của module quang học. Vì độ chói, độ mịn, khoảng cách truyền của chùm sáng phụ thuộc vào nhiều vào loại thấu kính sử dụng .
Mục tiêu của chiếu sáng là bảo vệ những chỉ số Eh ave, Eh min / Eh ave đạt chuẩn. ( dựa theo tiêu chuẩn BS EN 12193 : 2007 ở Bảng 1 ). Vậy nên, cần chọn đèn có thấu kính tương thích, hoàn toàn có thể phân thành 2 loại như sau .

Sân dành cho cầu thủ nghiệp dư

Với cầu thủ nghiệp dư, độ khó và vận tốc của bóng trên sân chỉ ở mức vừa phải. Do đó, nhu yếu độ rọi trên mặt phẳng sân là không cao .

Hình 4: hình ảnh đèn led sân bóng chuyền dùng chip led smd

Bạn cần chọn đèn có thấu kính, nhưng chỉ cần dùng loại thấu kính thường thì như Hình 4 .

Sân dành cho cầu thủ chuyên nghiệp

So với những trận bóng nghiệp dư, những trận bóng chuyên nghiệp có đặc thù :

• Cầu thủ luôn di chuyển và quan sát bóng với cường độ cao.
• Bóng luôn có tốc độ, độ xoáy cao.
• Độ cao của bóng ở các đường chuyền cao.

Để các cầu thủ luôn quan sát rõ bóng, cần.

“ Độ rọi trên mặt phẳng sân phải cao hơn, đèn phải được treo cao hơn. Nghĩa là, cần chọn loại đèn led sân bóng chuyền có năng lực truyền ánh sáng đi xa hơn ” .

Hình 5: đèn led sân bóng chuyền dùng ở các sân thi đấu chuyên nghiệp

Để xử lý yếu tố trên, những nhà phong cách thiết kế đèn sân bóng chuyền dùng thấu kính đặc biệt quan trọng. Là loại thấu kính có tiêu cự dài ( lồi ) như Hình 5, loại thấu kính này có đặc thù :

• Có khả năng hội tụ nhiều tia sáng nhỏ thành một chùm sáng có cường độ lớn. Chính vì chùm sáng có cường độ lớn nên truyền được xa hơn.
• Quang sai nhỏ, giúp hình ảnh được chiếu sáng nhìn sắc nét, không bị nhòe.

b. Chọn loại đèn led sân bóng chuyền có độ bền cao, hoạt động giải trí không thay đổi

Ngoài yếu tố quang học, cần chọn bộ đèn hoạt động giải trí không thay đổi, có độ bền cao. Để có nhìn nhận đúng chuẩn, bạn cần kiểm tra những thông số kỹ thuật :

• Dãi điện áp hoạt động: với các khu vực có nguồn điện áp dao động. Cần chọn đèn có dãi điện áp từ 100V – 277V.
• Chống sét lan truyền: các đèn có chất lượng càng cao thì khả năng chống sét càng cao. Thông thường, khả năng chống sét đạt mức 10KVA – 20KVA.
• Cấp bảo vệ IP: các sân ngoài trời cần chọn đèn có cấp bảo vệ IP là IP66.
• Vỏ đèn: sử dụng thép, hoặc kim loại chống rỉ sét.

4. Cách sắp xếp đèn sân bóng chuyền

Nguyên tắc chung khi lắp đèn sân bóng chuyền
Bạn phải tính kỹ độ cao treo đèn để quả bóng luôn được chiếu sáng rõ ( Hình 6 ). Dù bóng ở bất kể vị trí và độ cao nào trong sân .

Hình 6: đèn phải treo đủ cao để quả bóng luôn được chiếu sáng

Kèm theo .
Vị trí treo đèn : dù là sân trong nhà hay sân ngoài trời. Đèn sân bóng chuyền cần được sắp xếp treo ở rìa. Hoặc ở những góc hoặc dọc theo những đường bao của sân như trên Hình 7 .

Hình 7: cách bố trí đèn chiếu sáng sân bóng chuyền, (a) – trong nhà, (b) – ngoài trời

Mục đích :
Là để tránh thực trạng khi những cầu thủ hướng mắt nhìn theo bóng ở trên cao. Mắt không gặp trực tiếp mặt phẳng phát sáng của đèn. Vì nếu mắt hướng trực tiếp vào mặt phẳng phát sáng của đèn, mắt sẽ bị chói, không dễ chịu, dẫn đến giảm, hoặc mất năng lực quan sát .

5. Thiết kế chiếu sáng sân bóng chuyền

a. Lợi ích của việc phong cách thiết kế chiếu sáng sân bóng chuyền

Sau khi bạn lựa chọn được loại đèn led sân bóng chuyền có thấu kính, có độ bền tương thích. Cùng với việc nắm được nguyên tắc phân bổ đèn. Xem như bạn đã xử lý được phần thô .
Thiết kế chiếu sáng được xem là triển khai phần tinh, gồm :

• Chọn đèn led có quang thông phù hợp với sân bóng chuyền.
• Xác định những vị trí lắp đèn, beam angle của mỗi đèn.
• Xác định độ cao treo đèn, hướng chiếu, góc ngẩng đèn ở từng vị trí trên sân bóng chuyền.

Khi thực thi tốt phần tinh, những chỉ số chiếu sáng trên sân mới đạt chuẩn BS EN 12193 : 2007. Lúc này, ánh sáng trên sân bóng chuyền sẽ :

• Đủ độ sáng: giúp các cầu thủ quan sát rõ bóng.
• Phân bố đồng đều: giúp mắt không phải điều tiết khi cầu thủ di chuyển trên sân. Đồng thời, không gây hiện tượng đổ bóng trên sân, gây cản trở tầm nhìn.
• Độ chói thấp, không tạo ra cảm giác chói cho cầu thủ.

b. Cách thức triển khai phong cách thiết kế chiếu sáng

Một điều bạn cần chú ý quan tâm đó là chỉ những bộ đèn có file ies mới sử dụng được. Vì đây là tài liệu nguồn vào của những ứng dụng phong cách thiết kế chiếu sáng .
Bạn hoàn toàn có thể dùng những ứng dụng như Dialux, Relux để mô phỏng, phong cách thiết kế chiếu sáng. Phần mềm sẽ xuất ra những chỉ số chiếu sáng với mỗi giải pháp mà bạn chọn. Lấy tác dụng này so sánh với tiêu chuẩn chiếu sáng ở Bảng 1 để nhìn nhận tính khả thi của giải pháp .
Tuy nhiên .
Các đơn vị chức năng phân phối đèn có năng lượng trình độ cao luôn tương hỗ phong cách thiết kế cho bạn. Để có tác dụng tốt, tôi khuyên bạn nên để nhà sản xuất triển khai việc này ( không tính tiền ). Nhiệm vụ của bạn là kiểm tra hiệu quả và giải pháp tiến hành, xem đã tương thích hay chưa .

c. Bản thiết kế chiếu sáng cung ứng những thông tin gì ?

Bản vẽ mặt phẳng, vị trí, hướng chiếu sáng, độ cao treo đèn sân bóng chuyền. .. Cùng với những chỉ số chiếu sáng : độ rọi, độ đồng đều ánh sáng. Tất cả đều có trong bản thiết kế chiếu sáng sân bóng chuyền .
Để dễ tưởng tượng, từ nhu yếu chiếu sáng của chủ sân. Bạn hãy xem những thông tin chính của một bản thiết kế chiếu sáng dưới đây .

Yêu cầu chiếu sáng:

Sân bóng chuyền trong nhà, cần chiếu sáng bằng mạng lưới hệ thống đèn led floodlight, đạt tiêu chuẩn Class I .

Phương án triển khai:

Dùng 68 bộ đèn led 600W như ở Hình 5, mỗi vị trí lắp 2 bộ đèn. Các bộ đèn được treo dọc chu vi hình chữ nhật màu xanh của sân bóng chuyền như Hình 9 .
Trong đó :

• 60 bộ đèn led có beam angle 45 độ: treo ở các cạnh chiều dọc của sân.
• 8 bộ đèn led có beam angle 60 độ: treo ở các cạnh chiều ngang của sân.

Hình 8: đường phân bố quang học của các bộ đèn led 600W trích xuất từ file ies

Dưới đây là bản vẽ mặt phẳng ( Hình 9 ) và hiệu quả mô phỏng chiếu sáng, gồm .
Biểu đồ phân bổ độ rọi theo màu trên mặt phẳng ngang cách mặt sàn của sân 1 m ( Hình 10 ). Biểu đồ phân bổ độ rọi 3D theo màu ( Hình 11 ) .

Hình 9: bản vẽ mặt bằng sân bóng chuyền

Hình 10: phân bố độ rọi trên bề mặt sân bóng chuyền theo ký hiệu màu

Hình 11: phân bố độ rọi 3D theo ký hiệu màu

Các chỉ số nhìn nhận chất lượng mạng lưới hệ thống chiếu sáng thu được từ hiệu quả mô phỏng .

Bảng 2: các chỉ số chiếu sáng thu được từ kết quả mô phỏng

Đối chiếu tác dụng mô phỏng chiếu sáng ở Bảng 2 với tiêu chuẩn ở Bảng 1. Bạn sẽ thấy ngay giải pháp chọn, tiến hành đèn chiếu sáng sân bóng chuyền đạt nhu yếu đặt ra .
Đến đây thì bạn đã nắm rõ mọi thứ từ việc chọn đèn, cách sắp xếp đèn sân bóng chuyền. Cho đến mô phỏng, nhìn nhận giải pháp chiếu sáng tương thích với trình độ cầu thủ .

Mong rằng bài viết này có thể giúp bạn tự trang bị được giàn đèn sân bóng chuyền. Khi thực hiện, nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, liên hệ ngay để được hỗ trợ.

| | Bạn hãy đọc thêm bài : Lý do đèn pha led sân bóng tiết kiệm chi phí điện

|| Bạn hãy đọc thêm bài: 3 lý do giúp đèn led sân bóng không chói như đèn truyền thống

Lê Sơn

Source: https://hanoittfc.com.vn
Category: Dịch Vụ