Đua xe F1 là gì? Những điều cần biết để theo dõi trọn vẹn Giải đua xe Công thức 1 – https://hanoittfc.com.vn

2

749 lượt xem

Đua xe F1 là một trong những giải đấu hấp dẫn, được nhiều người mong đợi. Tuy nhiên không phải ai cũng biết được đua xe F1 là gì? Trong bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi đó, đồng thời giúp bạn cập nhật những điều cần biết để theo dõi trọn vẹn giải đấu này. Mời bạn cùng theo dõi nhé.

Đua xe F1 là gì?

Đua xe F1 ( tiếng Anh là Formula One ) còn được gọi là Giải đua xe Công thức 1, Giải đua xe Thể thức 1. Đây chính là một bộ môn thể thao vận tốc chuyên về xe hơi bánh hở cao nhất theo định nghĩa của Liên đoàn Ô tô Quốc tế ( Fédération Internationale de l’Automobile hay FIA ), cơ quan quản trị quốc tế về thể thao mô tô .
Từ ” công thức ” trong tên gọi là để chỉ một loạt những pháp luật mà toàn bộ người và xe tham gia đều phải tuân thủ .
Mùa giải vô địch quốc tế F1 gồm có một chuỗi những cuộc đua, được biết đến với tên Grands Prix, thường được tổ chức triển khai tại những đường đua được thiết kế xây dựng riêng, cũng có một số ít ít trường hợp là trên những con đường trong thành phố, cuộc đua nổi tiếng nhất trong số đó là Monaco Grand Prix ở Monte Carlo. Kết quả của mỗi cuộc đua được tổng hợp lại để xác lập hai Nhà vô địch Thế giới hàng năm, một dành cho tay lái và một dành cho đội đua .

Tìm hiểu lịch sử của Giải đua xe Công thức 1

Nguồn gốc của Giải đua xe F1

Loạt cuộc đua xe Công thức 1 có nguồn gốc từ Giải Grand Prix Đua Mô tô vào những năm 1920 và 1930. ” Công thức ” là một tập những lao lý mà toàn bộ những người và xe tham gia phải tuân thủ .
Giải đua xe Công thức 1 chỉ được chấp thuận đồng ý sau Chiến tranh quốc tế thứ hai vào năm 1946, với cuộc đua không tính vô địch tiên phong được tổ chức triển khai vào cùng năm đó .
Một số tổ chức triển khai đua xe Grand Prix đã đặt ra những luật lệ dành cho Giải vô địch Thế giới từ trước cuộc chiến tranh, tuy nhiên do cuộc chiến tranh nên bị trì hoãn. Năm 1947, Ccộc đua vô địch quốc tế tiên phong được tổ chức triển khai tại Silverstone, Liên hiệp Anh vào năm 1950. Một giải vô địch dành cho đội đua diễn ra tiếp đó vào năm 1958 .
Sau đó, những giải vô địch vương quốc được tổ chức triển khai tại Nam Phi và Liên hiệp Anh vào thập niên 1960 và 1970. Các cuộc đua Công thức 1 không tính vô địch được tổ chức triển khai trong nhiều năm nhưng do ngân sách cho cuộc đua ngày càng cao, cuộc đua không tính vô địch ở đầu cuối diễn ra vào năm 1983 .

Đua xe Công thức 1

Sự trở lại của các cuộc đua

Năm 1950, Giải đua xe F1 chính thức trở lại, ghi lại bằng thắng lợi của nhà vô địch quốc tế tiên phong của giải đấu này là tay lái người Ý – Giuseppe Farina trong chiếc Alfa Romeo. Ông đã vượt mặt đồng đội người Argentina Juan Manuel Fangio với tỉ số sát nút. Tuy nhiên, Fangio đã ” trả thù ” và giành lại chức vô địch những năm 1951, 1954, 1955, 1956 và 1957 ( kỷ lục 5 lần giành chức vô địch quốc tế của ông đã sống sót suốt 45 năm cho đến khi tay lái người Đức Michael Schumacher giành được chức vô địch thứ 6 vào năm 2003 ). Mạch thắng lợi của ông bị ngắt trong 2 năm 1952 và 1953 do chấn thương, và người đoạt giải trong những năm đó là Alberto Ascari của đội đua Ferrari .
Đây cũng chính là khoảng chừng thời hạn thống trị của những đội đua do những nhà phân phối xe hơi đại trà phổ thông quản lý và điều hành – Alfa Romeo, Ferrari, Mercedes Benz và Maserati – toàn bộ những đội đua này đều đã tranh tài từ trước cuộc chiến tranh .
Ở mùa giải tiên phong, những đội đua sử dụng những chiếc xe trước thế chiến như 158 của Alfa. Chúng đều có động cơ phía trước, bánh xe có ta-lông hẹp và động cơ hút thường 4,5 lít hoặc tăng nạp 1,5 lít .
Sau đó, tại những Giải vô địch quốc tế năm 1952 và 1953 vận dụng pháp luật của Công thức 2, với những chiếc xe nhỏ hơn, yếu hơn, do quan ngại về số lượng xe hơi Công thức 1 không có nhiều trên thị trường .
Khi quy định Công thức 1 mới, với động cơ giới hạn còn 2,5 lít, được tái vận dụng vào năm 1954, Mercedes-Benz đã cho ra đời chiếc W196 nâng cấp cải tiến, trong đó có 1 số ít sáng tạo độc đáo đáng quan tâm như van tinh chỉnh và điều khiển vòng ( desmodromic valve ) và phun nguyên vật liệu cũng như thân xe đóng kín có hình dáng thuôn hơn. Mercedes đã giành chức vô địch tay lái trong hai năm, trước khi rút ra khỏi toàn bộ những giải đua mô tô sau Cuộc khủng hoảng cục bộ Le Mans 1955 .

Những cải tiến vĩ đại trong lịch sử đua xe F1

Sự nâng cấp cải tiến lớn tiên phong phải kể đến đó chính là nâng cấp cải tiến công nghệ tiên tiến. Sự tái sản xuất những loại hơi có động cơ tầm trung của Cooper ( theo sau chiếc Auto Union tiên phong của Ferdinand Porsche vào những năm 1930 ), lấy ý tưởng sáng tạo từ những mẫu phong cách thiết kế Công thức 3 thành công xuất sắc của công ty, diễn ra vào những năm 1950. Tay đua người Úc Jack Brabham, nhà vô địch quốc tế vào năm 1959, 1960 và 1966, đã nhanh gọn chứng tỏ được tính ưu việt của mẫu phong cách thiết kế mới này. Đến năm 1961, toàn bộ những tay lái tranh tài đã chuyển sang những loại xe hơi động cơ tầm trung .
Nhà vô địch Thế giới người Anh tiên phong là Mike Hawthorn, người lái một chiếc Ferrari giành được thương hiệu vào năm 1958. Tuy nhiên, khi Colin Chapman gia nhập làng với vai trò nhà phong cách thiết kế khung gầm và sau đó là người xây dựng Team Lotus, đội đua xanh của Anh mở màn thống trị những đường đua trong thập niên tiếp theo. Với Jim Clark, Jackie Stewart, John Surtees, Jack Brabham, Graham Hill, và Denny Hulme, những tay lái của đội Anh và Khối thịnh vượng chung đã giành được mười hai chức vô địch quốc tế từ năm 1962 đến 1973 .
Vào năm 1962, Lotus trình làng chiếc xe hơi có miếng gầm khung bằng nhôm gắn liền với thân thay cho kiểu phong cách thiết kế dạng khung truyền thống lịch sử. Cải tiến này đã được chứng tỏ là bước nâng tầm vĩ đại nhất về công nghệ tiên tiến kể từ khi những chiếc xe hơi động cơ tầm trung ra đời. Vào năm 1968, Lotus sơn lại tổng thể chiếc xe của đội sang màu gan của hãng Imperial Tobacco, từ đó trình làng hình thức hỗ trợ vốn vào môn thể thao .
Lực ép xuống của động lực học từ từ trở nên quan trọng trong mẫu phong cách thiết kế xe kể từ khi có sự Open của cánh máy bay vào cuối thập niên 1960 .
Cuối thập niên 1970, Lotus ra mắt khí động lực học về hiệu ứng mặt đất phân phối lực ép xuống khổng lồ và làm tăng đáng kể vận tốc bẻ cua ( mặc dầu khái niệm này trước đây đã được dùng trong Chaparral 2J của Jim Hall vào năm 1970 ). Các lực động lực học ảnh hưởng tác động lên xe lớn quá lớn ( lên đến 5 lần khối lượng xe ) đến nỗi cần những lò xo cực cứng để duy trì một khoảng chừng sáng gầm xe cố định và thắt chặt, khiến cho nhíp xe gần như rắn, và bất kể một độ nhún nào giữa xe và người với độ bấp bênh của mặt đường nhờ vào trọn vẹn vào bánh xe .

>> Xem thêm: Tìm hiểu: Xe đua F1 có cấu tạo, động cơ thế nào? Giá bao nhiêu?

Tìm hiểu về các thuật ngữ của Giải đua xe Công thức 1

Hiểu được những thuật ngữ sẽ giúp bạn hoàn toàn có thể theo dõi những trận đấu một cách toàn vẹn nhất. Dưới đây là những thuật ngữ cơ bản thường gặp trong Giải đua xe F1 :

  • Ballast: Xe càng nhẹ thì sẽ có lợi thế hơn hẳn về tốc độ phóng, đây chính là nguyên lý cơ bản trong các Giải đua xe F1, do đó để đảm bảo công bằng cho giải đấu, những chiếc xe cùng người cầm lái không đủ trọng lượng tối thiểu theo quy định sẽ phải gắn thêm “đá” ballast vào xe. Theo quy định mới nhất của Giải đua xe F1 từ năm 2019, tổng trọng lượng của cả người và xe đã tăng lên 740 kg, trong đó trọng lượng của các tay lái và ghế ngồi phải đạt tối thiểu 80 kg. Sự thay đổi về yêu cầu cân nặng này góp phần giúp cho nhiều tay lái “dễ thở” hơn đôi chút vì trước đây họ phải lên kế hoạch giảm cân trước mỗi chặng đua, để đảm bảo tổng trọng lượng của người và xe không vượt quá quy định.
  • Đua thử, phân hạng, đua chính thức: Thông thường một chặng đua F1 thường diễn ra trong 3 ngày. Ngày 1 là ngày luyện tập không bắt buộc (Practice) bao gồm hai buổi sáng và chiều, mỗi buổi kéo dài 1 tiếng 30 phút. Ngày 2 là ngày đua phân hạng (Qualifying) kéo dài khoảng 1 tiếng đồng hồ và được chia thành 3 phần: Q1, Q2, Q3, quyết định vị trí xuất phát của các tay lái trong ngày đua chính thức. Ngày 3 chính là ngày đua chính thức để xác định “ngôi vương”.
  • Luật 107%: Trong lượt đua đầu tiên (Q1) của Ngày đua phân hạng (qualifying), bất kỳ tay lái nào không hoàn thành vòng đua trong khoảng thời gian tối đa 107% so với kỷ lục hoàn thành của tay lái nhanh nhất lượt đua 1 (Q1) sẽ không được phép tham gia cuộc đua chính thức. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, các trọng tài đua (steward) vẫn có thể cho phép điều này.
  • Flag: Đây là một hệ thống cờ hiệu (Flag) được sử dụng trong Giải đua Công thức 1, mỗi màu và số lượng cờ hiệu sẽ truyền tải một thông điệp khác nhau. 
  • Marshal: Đây là thuật ngữ để chỉ các tình nguyện viên/chuyên viên điều hành – những người sẽ phụ trách nhiều vai trò trong cả chặng đua, chẳng hạn phụ trách xe đua, phụ trách khu vực khán đài để đảm bảo khán giả không gây nguy hiểm cho bản thân và các tay đua, giúp đưa xe và tay lái gặp sự cố, tai nạn ra khỏi đường đua hay vẫy cờ hiệu để thông báo tình trạng với các tay lái.
  • Pit-stop: Hiểu đơn giản thuật ngữ này chính là điểm dừng kỹ thuật, nơi các tay lái nhanh chóng đưa những chiếc “quái xế triệu đô” vào thay lốp rồi ngay lập tức trở lại đường đua. 

Giải đua xe F1

Tìm hiểu mức tiền thưởng của Giải đua xe Công thức 1

Hiện nay, những đội đua trong Giải đua xe F1 sẽ được ký hợp đồng tối thiểu 3 năm liên tục với tổng trị giá khoảng chừng 36 triệu USD. Bên cạnh đó, nếu giành chức vô địch, đội đua sẽ có thêm khoản tiền thưởng .
Ví dụ như đội Mercedes AMG Petronas đã nhận được 61 triệu USD tiền thắng giải khi vô địch năm năm nay, cộng thêm khoảng chừng 100 triệu USD tiền thưởng từ công ty hỗ trợ vốn cùng nhiều loại tiền thưởng khác. Trong khi đó, đội Ferrari được 41 triệu USD khi về thứ 3. Với những đội đua truyền kiếp như Ferrari, họ còn nhận thêm tiền thưởng do trở thành đội đua truyền kiếp nhất của giải với tổng trị giá khoảng chừng 68 triệu USD .
Thậm chí, có một vài đội đua còn vẫn hoàn toàn có thể nhận được tiền thưởng vì những thành tựu không mấy tương quan. Chẳng hạn như đội Red Bull đã nhận được 36 triệu USD tiền thưởng vì đã ký hợp đồng Concord tương quan đến việc phân loại tiền quảng cáo giải đua F1 .

Với cá nhân, mỗi tay đua xe cũng có mức lương khá cao ở thời điểm hiện tại. Một vài ví dụ cụ thể như Lewis Hamilton (Đội Mercedes) và Sebastian Vettel (Đội Ferrari) hiện có mức thu nhập tương đương  50 và 60 triệu USD/năm và là 2 tay đua có mức lương cao nhất, tiếp theo là Kimi Raikkonen (Đội Ferrari) với 40 triệu USD/năm…

Có thể thấy tiền thưởng của Giải đua xe Công thức 1 là vô cùng mê hoặc .

Tìm hiểu các quy định kỹ thuật trong từng Giải đua xe F1

Năm Số liệu
1950-52 Dung tích động cơ 4,5 lít cho máy không nén và 1,5 lít cho máy nén, rút ngắn đường đua từ 500km xuống còn 300km hay ít nhất là 3 tiếng đồng hồ.
1952-53 Đua theo những lao lý dành cho Công thức 2 .
1954-58 Dung tích động cơ được lao lý là 750 cm³ cho máy nén và 2,5 lít cho loại không có. Đường đua được lao lý là 500 km hay 3 tiếng đồng hồ đeo tay .
1958-60 Xăng máy bay nguyên chất bị cấm. Chỉ số octan được lao lý từ 100 đến 139. Thời gian lái được giảm xuống còn 2 tiếng hay tối thiểu là 300 km và nhiều nhất là 500 km .
1961 Quy định dung tích động cơ là 1,5 lít, loại có máy nén bị cấm. Cấm không nhẹ hơn khối lượng tối thiểu là 450 kg, hạn chế chỉ số octan còn 100, những bình xăng phải phân phối được những pháp luật về bảo đảm an toàn như của máy bay .
1966 Cho phép động cơ hút 3 lít và động cơ turbo 1,5 lít, khối lượng tối thiểu là 500 kg .
1967 Bắt buộc phải có dây bảo đảm an toàn và nhóm máu của người lái xe phải có trên bộ áo liền quần .
1968 Mũ bảo hiểm tiên phong của Bell .
1969 Cấm những bộ phận tương hỗ khí động lực, bộ truyền động 4 bánh của xe Lotus .
1970 Bắt buộc phải có thiết bị chữa cháy trên xe .
1971 Bánh xe không rãnh của Goodyear, động cơ turbo của Lotus .
1976 Wing-car-concept của Lotus, xe 6 bánh của Tyrrell Racing .
1977 Renault với động cơ turbo 1,5 lít, Michelin với lốp có bố tỏa tròn, đưa vào sử dụng mạng lưới hệ thống đo từ xa ( telemetry ) .
1981 Phòng lái bằng sợi cacbon của McLaren và Lotus, mạng lưới hệ thống giảm xóc tinh chỉnh và điều khiển bằng máy tính của Lotus .
1984 Cấm dừng đổ xăng, số lượng giới hạn xăng là 220 lít .
1986 Giới hạn xăng cho động cơ turbo là 195 lít, Benetton-BMW là chiếc xe đua mạnh nhất với 1.359 mã lực .
1987 Cho phép động cơ hút với dung tích 3,5 lít, số lượng giới hạn chiều ngang lốp xe là 30,5 cm ( 12 inch ) ở bánh trước và 57,72 cm ( 18 inch ) ở bánh sau .
1988 Giới hạn xăng còn 150 lít và áp suất là 2,5 bar cho loại động cơ Turbo .
1989 Cấm động cơ turbo, Renault sử dụng van khí nén lần tiên phong .
1992 Cấm ” xăng design ” chỉ được cho phép xăng gần thông thường ( có chỉ số octan nhiều nhất là 102 và tối đa là 3,7 % oxy .
1993 Giới hạn bề ngang lốp xe còn 29 cm ở phía trước và 29 cm cho phía sau .
1994 Cấm những thiết bị tương hỗ điện tử ( ABS, thiết bị giảm xóc dữ thế chủ động ), được cho phép ngừng để đổ xăng .
1995 Giới hạn dung tích xuống 3 lít .
1998 Cấm lốp không rãnh, đưa vào sử dụng loại lốp có rãnh ( 3 rãnh cho lốp trước, 4 rãnh cho lốp bánh sau ) .
1999 Thống nhất 4 rãnh cho lốp trước và sau .
2004 Không được thay động cơ suốt một cuối tuần đua .
2005 Không được cho phép thay lốp, động cơ phải hoạt động giải trí được trong 2 cuối tuần đua .
2006 Động cơ 8 lít V8 thay vì V10 3 lít, cũng phải chạy được 2 cuối tuần đua ( không được phép sửa chữa thay thế ) nhằm mục đích giảm động cơ hiện đang vào khoản 900 mã lực xuống còn 700 mã lực .
2007 Tất cả những đội đua chỉ sử dụng lốp của một hãng – Bridgestone ; Quãng đường chạy thử tối đa của một đội là 30.000 km một năm ; Thời gian lái tập trước cuộc đua phân hạng là 90 phút ( trước là 60 phút ) .
2011 Double diffuser và F-Duct sẽ bị cấm dùng. Bridgestone ra đi nhường chỗ cho Pirelli. Cánh gió sau kiểm soát và điều chỉnh được. KERS là thứ được phép trang bị nhưng không bắt buộc. Tất cả những xe tham gia Q1 nếu có thời hạn vòng nhanh nhất của mình ” lớn hơn 107 % so với vòng nhanh nhất của Q1 xác lập ” đều bị loại khỏi cuộc đua vào ngày đua chính thức. Cho phép ” team order “. Tăng trọng lượng tối thiểu của chiếc xe lên mức 640 kg .
2014 Động cơ Turbo V6 thế chỗ 8 lít V8

Tìm hiểu hệ thống cờ hiệu và hình thức phạt của Giải đua xe F1

Hệ thống cờ hiệu và ý nghĩa

  1. Cờ ca rô trắng đen: Cuộc đua đã kết thúc khi có xe cán đích.
  2. Cờ đỏ: Cuộc đua bị tạm dừng. Các xe phải chạy chậm về vị trí xuất phát. Nếu phất cờ đỏ lần thứ hai thì cuộc đua kết thúc.
  3. Cờ xanh nước biển để nguyên: Báo hiệu có một xe thật nhanh đang đến gần từ phía sau.
  4. Cờ xanh nước biển được vẫy: Phải cho chiếc xe đó qua mặt.
  5. Cờ vàng: Cẩn thận có nguy hiểm! Các xe phải chạy chậm và cấm qua mặt. Xe an toàn xuất hiện.
  6. Cờ xanh lá cây: Hết nguy hiểm, chấm dứt việc cấm qua mặt. Xe an toàn trở về pit.
  7. Cờ trắng: Cẩn thận, trên đường đua có xe chạy chậm.
  8. Cờ vạch thẳng đứng đỏ vàng: Đường trơn trợt (có vết dầu, nước mưa…).
  9. Cờ đen với vòng tròn cam: Cảnh báo một xe là xe đang có trục trặc kỹ thuật phải vào pit ngay tức khắc.
  10. Cờ tam trắng và đen: Xe bị cảnh cáo vì có thái độ không có tinh thần thể thao.
  11. Cờ đen: Xe bị loại khỏi cuộc đua và phải trở về pit ngay tức khắc.

 Hình phạt

  1. Xe phải chạy một lần qua pit mà không cần phải ngừng.
  2. Phạt Stop-and-Go: xe phải chạy qua pit, ngừng 10 giây trước khi được tiếp tục, trong khi ngừng xe không được quyền bảo trì.
  3. Qua 3 lần cảnh cáo của hội đồng đua, người lái sẽ bị cấm không cho tham dự một cuộc đua.
  4. Vị trí tại cuộc đua tới sẽ bị tuột xuống 10 vị trí.
  5. Cờ đen: người lái tự động bị loại khỏi cuộc đua.

Nếu hình phạt qua 3 vòng vẫn chưa được triển khai thì xe sẽ bị loại. Nếu hình phạt được đưa ra trong 5 vòng sau cuối, hay ngay sau khi chấm hết cuộc đua, thì thời hạn lái sẽ bị cộng thêm 25 giây, không thiết yếu phải chạy qua pit nữa .
Nhiều khi một người lái, hay một đội, hoàn toàn có thể bị cấm tham gia vài cuộc đua. Số lần nhiều hay ít tùy thuộc vào sự vi phạm quy luật của người lái, hay đội, đó .

Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã biết được dua xe F1 là gì và những điều cần biết để theo dõi trọn vẹn Giải đua xe Công thức 1 nhất. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.

Đừng quên liên tục truy vấn website META.vn để update thêm nhiều thông tin có ích bạn nhé .

Tham khảo thêm: